Tuktugaok nga dili na madunggan

“Tuktugaokkk ... tuktugaokkkkk!” maoy nasawod sa magtiayong Tinong Ines, ang kakalma sa tinuktugaok nga nagagikan sa pinuy-anan nila ni Nisyo Digna.

“Mao ra man og kadunlokon ang panuni sa tinuktugaokan sa sunoy ni Nisyo Digna” wa makapugong sa paghagawhaw si Tinong ngadto sa iyang asawa nga niadtong higayona hilabihan nakabukot sa habol gumikan sa katugnaw sa kaadlawon.

Bisan tuod nagsikitsikit ang mga balay dinhi ning ilang balangay sa Tinubdan, makadungog gihapon sila si Tinong ug Ines, ang nagkalaghaw nga tinuktugaokan nga nagagikan sa pinuy-anan sa magtiayong Nisyo Digna.

Kaadlawon kadto sa adlaw’ng Sabado. Wa na gayo’y nadunggan sila si Tinong ug Ines, nga may nanuktugaok pa sa balay nila ni Nisyo Digna.

“Hain may mas maayo Tinong nga sa pagkangalan nalang nga atong silingan sila si Nisyo Digna, imong sulayan og duaw kay wa na man gayod kita makabati pa nga pipila na ka kaadlawon wa na may sunoy sa ilang balay nga manuktugaok?” dihay gisugyot ni Ines, ngadto sa iyang bana. Bisan sa katugnaw pa sa tun-og sa kaadlawon, nanaug og sayo si Tinong, padulong sa balay nga gipuy-an sa magtiayong Nisyo Digna.

Kun nag-ilaid man gani sa hilabihang kalisod diin usahay sag-ulohon na lang ang pamahaw ngadto sa panihapon labaw pa kini silang magtiayon nga Nisyo ug Digna, kay kun magkalisod pulos nalang kamunggay ang ilang lat-an kay bisan mayok nga bugas wa gayo’y malung-ag.

Sa sinugdan, gipaliraw ni Tinong ang kinatibuk-an nga dapit sa balay ni Nisyo Digna. Maoy iyang nayanghagan nga migawas si Digna nga nagbitbit niadtong pinggan nga gisudlan sa tinughong.

“Mamahaw ta Tinong!” giagda si Tinong ni Digna.

“Unsa man diay ato nga nahisum-ok ka man ning kakabus sa among pinuy-anan?”

Sa sinugdan, ingon sa gihilap ang atay ni Tinong, nga nagsud-ong sa karton nga maoy gihapin sa higdaanan ni Digna. Sama nila, wa gayod sila makabaton pa og anak.

“Nagsusi man god ko Digna, nga sa miagi pa lang nga duha ka semana, wa na man namo madunggi ni Ines, ang tinuktugaok sa inyong sunoy, atol sa kaadlawon?” kahilakon si Tinong.

“Bisan kanus-a pa Tinong, dili na gayod ninyo madunggan ninyong duha ni Ines, nga may manuktugaok pang sunoy!” mitibi lang pagkalit ang ngabil ni Digna.

“Tungod kay kadtong manuktugaok nga sunoy nga inyong madunggan ... si Nisyo, man kadto nga nasakit sa baga ug namatay!” (Kataposan)