Bwenas ba gyud ang buwak sa karo?

CEBU, Philippines – Sinuwat ug hulagway kuha ni Brenda Batuto ug Ferdinand Edralin.

Walay mawala kung kita motuo, kini maoy kasagarang pahimangno sa mga katiguwangan kabahin sa pagtuo-tuo nga ila nang naandan gikan sa ila usab mga katiguwangan.

Wa ba mo mahibulong kun nganong ini og padung na igarahe ang karo nga gisakyan sa Senyor Sto. Niño gikan sa Solemn Procession dugokon kini sa mga debotos bisan wala na diha ang imahen?

Kini tungod sa nahimo nang tradisyon sa mga Pilipino sa “palihi” ug pagtuo nga adunay maayong ‘bertud’ gikan sa buwak o uban pang mga butang nga gikan sa karo sa prosisyon.

Gani kaniadto, magdanga-danga pa lang sa baba sa simbahan ang mga karo mag-ilogay na ang mga tawo paghulbot sa mga buwak ug uban pa nga adorno hangtud nga kini maupaw.

Samtang ang uban manguha madugangan kuno ang kabalaan sa ilang altar sa balay kun ilaha kining ibutang didto.

Adunay uban nga gamiton kini sa pagpanambal, hampol sa mga sakit-sakit nga isagol sa tubig ilimnon sa pagtuo nga makaayo kini sa ilang mga balatian.

Apan ang uban nagtuo nga bwenason ilang negosyo kun ilang ipalihi o ipalina mao ang mga buwak sa karo. Sa mga sugarol, himuon nila kining ‘dagon’ ‘hapin’ sa tarian o ‘habak’ aron modaog sa tari sa manok ug pangontra sa sanggabon o malas.

Si Ranulfa “Ronnie” Tangaro, 67, taga Brgy. Can-asujan, Dakbayan sa Carcar sulod na sa 16 ka tuig nga namaligya og kandila diha sa Basilica Minore del Santo Niño de Cebu miingon nga motuo gyud siya sa gahom sa mga buwak gikan sa karo sa prosisyon.

Miangkon siya sa Banat News nga sinunod niya sa iyang mga katigulangan ang maong pagtuo.

“Nadunggan nako sa akong mga apohan sa una, ang kanang buwak kung mag-abli ka og tindahan mao na siya’y ipalina sa imong tindahan,” ni Nanay Ronnie pa.

Matud niya, sama sa simbahan nga dugokon og daghang mga tawo panahon sa pista ug dunay prosiyon, dugokon usab sa mga kustomer ang tindahan nga palinaan gamit ang buwak gikan sa mga karo.

Gani siya mismo nangangkon nga silang mga manindahay og kandila manguha usab niini kay ilang namatikdan nga kusog ang halin kun aduna sila niini.

“Halin gyud kaayo ang tinda kung magkuha ka og buwak gikan sa prosisyon unya ibutang nimo sa imong baligya ang simbahan dugokon man na og tawo,” paambit ni Nanay Ronnie.

Apan si Padre Randy Figuracion sa Salesian of Don Bosco (SDB) nagkanayon nga kung ang mga buwak nga kuhaon gikan sa karo iadorno usab sa altar sa balay wala kini problema tungod kay mga presko man kini ug nindot.

Apan matud ni Padre Figuracion nga kung kuhaon alang sa personal nga intensiyon kabahin sa pagtuotuo matawag nga kuwang sa pagtuo sa Kahitas-an ang naghimo niini.

“Ang mga buwak kuhaon intentionally para sa tuo-tuo mahug na kana sa kakulang sa pagtuo kay murag nahug na hinuon nga lucky charm na ang buwak,” pasabot ni Padre Figuracion.

Matud niya nga mas gamhanan ang tinud-anay nga pagtuo ug pagsalig ngadto sa Kahitas-an pinaagi sa pag-debosyon.

“Akong punto nga balik ‘ta sa tinuoray nga debosyon, ang tinuod nga debosyon nga mao ang pagpatubo sa atong pagtuo ilabi na nga maghisgot ‘ta sa Mahal nga Birhen o sa Batang Hesus ilabi na sa pagtuon sa iyang kinabuhi, pagsunod sa iyang mga panag-ingnan, pagpuyo subay sa pagtulon-an sa Ginoo….kita deboto ta dili ta panatiko,” pasabot pa niya. Giklaro niya nga way healing qualities, o bwenas nga palihi ang mga buwak gikan sa karo kay ang tanan anaa lang sa pag-ampo ug pagtuo sa Ginoo ug maayong pakigrelasyon sa isi’g ka tawo.

“Alang nako wala nay koneksyon nga ang buwak maoy makapadaghan sa halin, ang pag-ampo sa Ginoo nga mabendisyonan nga daghan og halin mao nay punto, kana bitaw’ng ingon sa salmo nga kung dili bendisyonan sa Ginoo ang imong mga kamot, kawang lang ang imong paghago,” pasabot ni Padre Figuracion. (Brenda D. Batuto/EIM)(BANAT NEWS)