EDITORYAL - Ang panggobyerno sa Pilipinas

Ang sistema sa panggobyerno sa Pilipinas layo ra kaayo kun itandi sa kagamhanan sa Taiwan kun ang hisgotan mao ang bahin sa paggukod sa mga di mamayad og buhis.

Kay sa Taiwan, matag tax evader didto, ilado kaayo sa kagamhanan ug gani bisan ang pagsakay niini og taxi o kaha ang pagpalami og sud-an gimonitor aron pagtino kun tinuod bang kabus kaayo hinungdan nga di kabayad sa ilang buhis.

Gigamit kanunay sa kagamhanan didto ang mga ordinaryong mga mamumuhis nga silingan sa tax evader, aron patabangon og bantay sa mga tawong di mobayad og buhis.

Sa laktod kun nagpuyo ka isip silingan sa usa ka tax evader hatagan ka og suwat sa gobyerno pagpahibawo ug pag-awhag kanimo nga imong bantayan ang tax evader nimong silingan pinaagi sa pagtawag dayon sa buhatan sa revenue collector kun makita nimo kining may lihok kining sukwahi sa iyang tinuod nga kahimtang sa pagpuyo sumala sa iyang gideklarar ngadto sa gobyerno.

Ang imong bantayan mao kun di ba magpunay’g sakay og taxi ang maong tax evader, kay kun kanunay siyang mosakay og taxi, nagpasabot nga kuwartahan siya busa angayang dakpon siya tungod sa iyang pagkabakakon.

Busa tanang magbubuhis didto sa maong  nasud di gyud makaikyas sa pagbayad sa ilang buhis.

Lahi dinhi sa ato nga anha na ka masayod nga ang imong silingan usa ka tax evader kun mapatik na ang ngalan niini sa pamantalaan, mabalita sa radio ug television.

Sama kang Macario Gaw Jr. nga may bayranang P1.8 bilyones sa buhis gikan sa halin niya sa iyang kabtangan, Daiana Menezes, P93 milyones , sa iyang kinitaan isip TV host, ug Partylist Rep. Juan Miguel Mikey Arroyo ug ang asawa niini, P73 milyones gikan sa ilang personal nga negosyo.

Hayahay pa sa polis ning mga tawhana, kay kuwartahan pa kaayo, wa pa juy bayad-bayad og buhis, kinsa pay mapobre niana.

Mao ni ngilngig kaayong mga tax evader nga wa ang-anga , bilyon ug minilyon gyud ka pesos ang buhis nga wala nila bayri ngadto sa gobyerno.

Lahi sa mga kabus nga mga trabahante dinhi sa ato nga bisan unsa kadaginoton sa imong suweldo, daginoton sab ka sa BIR aron tition ang tanang rekurso bisan nagkahulogan nga wa na gyud kay matilok. Di ba?