Pag-atiman sa basura dakong problema -Dongcoy

CEBU, Philippines - Luyo sa nagkadaiyang programa nga giumol sa kagamhanan bahin sa solid waste management, nagpabilin gihapong init nga isyu karon ang problema sa pagpataka og labay   sa basura dili lamang daplin sa kadalanan kundi   bisan sa mga sapa ug estero ning   siyudad.

Kini ang gibutyag ni Engr. Amancio Dongcoy, Regional Solid Waste Coordinator sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) 7 atol sa gipahigayong Association of Government Information Officers (AGIO-7) forum diin iyang gitug-an ang sayop nga pagdumala sa mga tawo sa ilang basura.    

Matud pa ni Dongcoy   nga luyo sa kasayoran sa katawhan bahin sa hustong paagi sa paghipos sa basura, tapolan kini mosunod sa balaod.

Sumala pa ni Dongcoy nga base sa iyang nasuta ang mga tawo kusog kaayo mubasol sa gobiyerno kun mobaha ug molunop ang tubig sa mga karsada sa panahon sa ting-uwan apan wa nila sumadaha nga kining tanan nanukad sa basura   nga anha lang ilabay sa kasapaan nga maoy makapabara sa agas sa tubig.

Matud pa ni Dongcoy nga   usa sa dali kaayong makapabara sa tubig sa mga estero, kanal ug imbornal mao ang mga plastic nga ipanglabay sa mga molupyo ngadto sa maong mga lugar.

Busa gihagit niya ang publiko sa paghipos sa plastic ug likayan ang paglabay niini ngadto sa mga kanal, estero, sapa ug imbornal aron dili mabara ang tubig sa maong mga lugar.

Gipasabot ni Dongcoy nga   ang maayong buhaton niining plastic mao ang paghipos ug ihatud ngadto sa mga shop nga mamalit niini aron ma-recycle kini ug mapuslan sa tanan.

Iya usab nga gihangyo ang katawhan nga dili sunogon ang basura tungod kay gawas nga makadaot sa atong kinaiyahan, posibleng mamahimo   usab kining hinungdan sa sunog.

Gibutyag ni Dongcoy nga ang kagamhanan angay gayud nga mopakatap   sa tukmang kasayoran ug dili angay pul-an pagpahibawo kanila bahin sa hustong paagi sa paghipos sa basura ilabi na nga ang mga tawo karong panahona anaa pa sa Grade 1 o unang ang-ang sa pagkat-on bahin sa tukmang paagi sa pagdumala sa basura.

Gani miingon si Dongcoy nga arang-aran na lang karon kay hinay-hinay na nga nakakat-on ang mga tawo bahin sa pagbahig sa basura   gikan sa malata ug dili malata.

Kini tungod sa paningkamot sa gobiyerno nga bisan unsa ka bugo   sa tawo sa hinayhinay nga pagpasabot niini makakat-on ra sa madugay sa maayong paghipos sa basura.

Gipanghinaut ni Dongcoy nga sa umaabot nga piniliay, kadtong mga kandidato nga makadaog, bisan wa siya’y kabangkaagan bahin sa paghipos sa basura moawhag sa katawhan sa kamahinungdanon sa solid waste management aron dili hugaw ang komunidad nga iyang gialagaran. (WC)(BANAT)