Husto si Boyet

Nagtutok nga naghinuktok si Modesto sa dakong barber’s chair nga nagbarog sa ilang nataran ug sa crutches nga nagligdas sa sawog sa ilang barungbarong. Nagbalhinbalhin iyang tinan- awan sa duha ka butang.

Si Boyet, iyang bugtong anak ang naningkamot ini. Gikan ni sa DSWD nga hinatag sab ngadto sa mga tawong may malumo og kasingkasing. Ning sayong kabuntagon, wa siya’y ganang molakaw aron magpakilimos. Wa na man siya’y kauban nga tigguyod niya. Si Boyet lang ang tigguyod niya.

Gahapon sa hapon nanamilit niya si Boyet. Nanumbalik ni Modesto ang gipamulong sa iyang anak.

“Mobiya na ko Tay. Kay mangita ko’s akong kaugmaon. May pamilya nga mokuha nako. Rekomendado sa DSWD. Ila kong himuong houseboy. Way suweldo. Pero pa-eskuylahon ko nila ug ilang gasto. Kun makagradwar ko’s hayskul, mag-working student lang gihapon ko sa kolehiyo. Kay sa imong kiliran nasiguro kong wa gyud ko’y maayong kaugmaon!” ni Boyet.

“Gikaulaw na diay ko nimo, anak?” Nagkulima ang nawong ni Modesto.

“Gikaulaw na tika Tay. Kay wa kay dignidad sa imong pagkatawo! Imo lang kaugalingon ang imong gihunahuna! Adios kanimo, Tay” namahid si Boyet sa luha dayong talikod.

Nakapangagho ug nakapanghupaw si Modesto samtang naglingkod sa likion nga lingkuranang plastic nga pinunitan nila sa basurahan. Gikahadlokan ni niyang higayona.

Diyes anyos na si Boyet. Duha ka tuig na siyang tigguyod sa iyang amahan. Nagpakilimos sila sa karsada. Kada hunong sa trapik inig siga sa pulang suga, moduol sila sa mga sakyanan, pribado o dipasahero. Nia sila tig-estambayan sa eskina sa Hi-way ug dalan A. S. Fortuna diin nag-atbang ang Jollibee ug Mercury Drug. Magpakurogkuyog sa tiil si Modesto nga kunohay masakiton ug naglisod og lakaw. Magkangkang ang mga kamot samtang giagak ni Boyet.

Nabungol na si Boyet sa mga komentaryo sa mga pasahero nga ilang pangayoan.

“Inartista man lang nang pakurogkurog sa tuhod. Way sakit tinuod. Gusto lang gyung magpakilimos!” matud sa usa ka pasaherong lalaki nga naglingkod luyo sa drayber.

“Naay bakol akong nailhan, nag-wheelchair. Namaligya og bisan unsa na lang. Wa magpakilimos!” timang sa tupad sa lalaki.

“Bisag kun tinuod may depekto ang tiil, ang mga kamot wa nay depekto. Puwede mang manggamit sa panginabuhi” dugang sa pasaherong babaye.

Nagpakabutabungol lang si Modesto. Labina si Boyet. Apan nakita ni Modesto nga si Boyet, manglipaghong makadaghan sa nadungog nga mga komentaryo sa mga tawo.

Nasayod si Boyet nga husto ang mga tawo. Iyang amahan maayong manupi sa wa pa nadisgrasya. Tulo ka tuig na ang nilabay nadisgrasya si Modesto sa motor uban sa iyang kapikas nga si Ditas inahan ni Boyet. Nakaligis og iro. Nabunal si Ditas. Kay way helmet nabuak ang ulo. Si Modesto nabali lang ang mga bukog sa tiil. Nahurot og baligya ilang kabtangan sa paggasto sa iyang mga tambal ug operasyon. Nipuyo na lang siya sa usa ka barungbarong sa rekle.

“Unsa ka mang gradoha, Dong?” sukot sa desenteng babaye nga pasahera sa usa ka hapon.

“Grade four na unta ko karon. Apan nakaundang man ko’g duha ka tuig,” ni Boyet.

“Dangop sa DSWD. Tagaan tika’g ngalan sa opisyal, address ug telepono,” honghong sa babaye samtang nagkalingaw si Modesto ug panawat sa mga tinunol nga mga sinsiyo. Pihong naluoy ang babaye sa bata. Gidawat ni Boyet ang gamay’ng papel nga sekretong gitunol sa babaye.

“Salamat, Ma’am” niya pa.

Taudtaod ang paghinoktok ni Modesto. Nangagho na sab siya nga nanghupaw. Nag-angkihod siyang nisulod sa gamay’ng lawak sa barungbarong. Sa ilalom sa iyang katrekatre nga gubaon, may gikuot siyang gamay nga kahon. Giukban niya. Wa pay taya ang iyang gunting, labaha ug tanang gamit sa panupi. Duha ka tuig nang wa niya magamit.

“Husto si Boyet! Dapat tabangan nako akong kaugalingon una ko katabang niya. Dili kay siya lang ang kanunay motabang nako!” tuaw niya sa kaugalingon. Ug nakahukom siya nga kun mokusog og balik iyang panupi, iyang kuhaon si Boyet. (Kataposan)