EDITORYAL - 24/7 nga pagpabantay

Sobra-sobra na ang gihimong pagpangabusar sa China sa mga Pilipino diha sa West Philippine Sea. Ning uwahi, gikatahong ilang gihiloan gamit og kuskos o cynide ang Bajo de Masinloc nga naila sab sa tawag nga Panatag Shoal ug Scarborough Shoal.

Ang sunod nilang gibuhat mao ang pagbutang na sab og floating barriers sa maong takot nga ang tumong, babagan ang mga mananagat nga Pilipino nga makasulod sa maong takot aron mangisda.

Ingon niana na gyud ka tampalasan ang China. Ang maong takot nga nahimutang  latitude 15°08'N and longitude 117°45'E duna ray gilay-on nga 124 nautical miles gikan sa Zambales.

Nasulod kaayo kini sa 200 nautical miles exclusive economic zone (EEZ) sa Pilipinas ubos sa  UN Convention on the Law of the Sea (UNCLOS).

Samtang kini giangkon sa China, duna kini gilay-on nga 472 nautical miles sa pinakaduol nga baybayon sa ilang nasud.

Hinuon ang PCG mibutyag nga niadtong Pebrero 15, 2024 nakita sa satellite images ang gibutang nga floating barriers sa China apan niadtong Domingo sa dihang padung mosulod didto ang barko sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) nga naghatud og supply para sa mga Pilipinong mananagat didto, wala na ang barrier.

Sa ato pa, kun walay barko sa BFAR o PCG diha sa maong takot, dili makasulod ang mga Pilipino sa maong lugar tungod aning ilang gimuntar nga mga babag.

Mas maayong 24/7 na gyud bantayan ang maong lugar ug abugon ang mga Chinese nga mananagat ug uban pang langyaw nga panagatan didto tungod kay iya kini sa Pilipinas.

Kinahanglang mo-invest og dako ang gobiyerno pinaagi sa pagbutang og permanenteng estraktura sa maong takot aron higpit kining mabantayan.

Makaduda sab kun unsa gyuy intension sa China diha sa maong takot nga pwerte naman gyud aning layoa gikan sa ilang nasud.

Apan kun tan-awon sa mapa, makita ang estratehikong lokasyon sa maong takot para ma-monitor ang mga kalihokan sa pwersa sa Pilipinas nga molawig padung sa South China Sea. Gusto nilang duna silay mga mata nga makapaniid sa lugar.