State of calamity tungod sa dengue

CEBU, Philippines - Gipa-ubos na sa state of calamity sa hunta probinsiyal ang tibuok lalawigan sa Sugbo tungod sa dengue human ang Provincial Health Office (PHO) mideklara og dengue outbreak niadtong nilabay’ng semana.

Gihimo ang maong deklarasyon bisan pa man nga nagsumpaki ang Department of Health (DOH) ug PHO kabahin sa pagdeklara og dengue outbreak.

Kagahapon ang mga opisyal sa probinsiya nipatawag sa mga opisyal sa DOH diin gihisgutan nila ang maong isyu.

Si Dr. Shelbay Blanco, sa local health support division sa DOH nagkanayon nga dunay sumpaki sa deklarasyon kay managlahi ang approach o termino nga gigamit sa PHO ug DOH. Ang PHO nigamit sa “prevalence” nga approach samtang ang DOH nigamit sa “incidence”.

Apan matud ni Blanco nga pareho sila og tumong sa pagpakigbatok sa dengue diin pareho usab silang nigama og mga intervention nga moubos ang kaso niini.  Giingong ang rehiyonal nga buhatan sa DOH gikwestiyon sa national  subay sa deklarasyon sa probinsiya. Gipasabot usab ni Blanco nga ubos sa Local Government Code ang mga lokal nga kagamhanan gihatagan og “autonomy” sa pagdeklara. Apan base sa administrative order, ang DOH gihapon maoy adunay authority nga modeklara nga epidemic.

Matud usab niini nga dili na kinahanglan ang pagdeklara og state of calamity, ang angayang buhaton nga mogama og lakang aron moubos ang kaso sa dengue.

Dugang ni Blanco nga ang basehan sa pagdeklara og epidemic mao ang international standard nga kun sulod sa lima ka tuig mosaka ang kaso ngadto sa 10 porsiyento. Si Bokal Christopher Baricuatro, chairman sa Committee on Health sa provincial board nagkanayon nga ang DOH nisuporta sa ilang lakang kabahin sa pagdeklara og state of calamity tungod sa pagsaka sa kaso sa dengue.

Sa ulahing talaan sa PHO gikan sa buwan sa Enero hangtud sa Oktubre 8 niining tuiga, niabot sa 5,821 ang kaso sa dengue sa probinsiya diin sa maong gidaghanon niabot sa 53 ang nangamatay.

Si Dr. Niño Ismael Pastor, head sa public health sa PHO niingon nga dili na importante kun unsa ang termino nga gigamit ang DOH ug PHO, ang mahinungdanon nagtinabangay sa mga angayang buhaton. Dugang niya nga ang PHO nigahin og P160 mil alang sa mga poster batok sa dengue ug larvicide niining tuiga.

Sa nilabay’ng tuig, P1.2 milyones ang kinatibuk-ang gigahin nga pundo alang niining tuiga nga gipamalit og mga ekipo, larvicide ug uban pa sa pagsumpo sa dengue.

Asoy ni Baricuatro nga tumong sab sa pagdeklara og state of calamity nga makapagawas og pundo gikan sa Quick Respond Fund nga magamit og pamalit og mga ekipo lakip na niini ang larvicide ug misting machines. Giingong nahurot na ang P1.2 milyones nga pundo.  Dugang niya nga mga P1.4 milyones ngadto sa P1.5 milyones ang gikatakdang igahin nga pundo alang sa sunod tuig sa pagsumpo sa dengue.

Atol sa sesyon kagahapon si Baricuatro nagkanayon nga mopahigayon og provincial wide simultaneous clean up drive ug uwahi na ang pagpahigayon sa misting ug fogging. Brenda D. Batuto ug Le Phyllis F. Antojado (BANAT NEWS)