Binuang ang hazing

Pastilan, misiaw na sab karon ang hazing, kun pagpanagmal niadtong bag-ong mosu’d pagkasakop sa mga fraternity, ug ning bag-o lang, gikataho nga duna gyuy nangamatay.

Aduna nay Anti-Hazing Law ang atong nasud, apan gihimo pa diay gihapon ang hazing diha sa mga fraternity. Karong bag-o gikataho nga nalambigit niini ang Tau-Gamma Phi fraternity.

Didto sa kaulohan, gikataho nga usa ka tinun-an sa Adamson University nga si John Matthew Salilig namatay tungod sa hazing.

Apan gawas diay ni Salilig, may taga Bataan nga dinhi magtungha sa Cebu, nga gikataho sab nga namatay human nga gidagmalan pag-ayo atol sa “initiation rites” sa ilang grupo.

Matud ni Public Attorney Office chief Persida Acosta nga si Ronnel M. Baguio, 20-anyos, nagpasakop diay sa Tau-Gamma Phi ug miapil kini sa initiation rites kaniadtong Disyembre 10, 2022.

Ang inahan ni Ronnel nga si Leny nangayo’g tabang kang Atty. Acosta nga mapadali unta ang paghatag og hustisya sa pagkamatay sa iyang anak nga tinun-an sa marine engineering.

Tingali, leksyon kini sa ubang mga tinun-an. Ang inahan ni Ronnel miingon nga wa gyud magpahibawo ang iyang anak nga magpasakop siya sa Tau-Gamma Phi fraternity.

Kaniadtong Disyembre 10, sige’g kontak si Leny kang Ronnel, apan dili gyud makontak. Matud pa nga si Ronnel miuli sa iyang boarding house kaniadto na lang Disyembre 12.

Pagka Disyembre 17, mikontak na kaniya ang iyang anak ug nangutana kon unsay tambal sa sakit sa tiyan, labad sa ulo, ug sa kalisud pagpangihi.

Matud sa report nga pagka Disyembre 18, nagsuka na og dugo si Ronnel ug hinungdan nga gidala na siya sa ospital. Nagdali si Leny pag-anhi sa Cebu, apan wa na niya maabti nga buhi ang iyang anak.

Ambot og ngano nga wa man mabalita nga adunay namatay sa hazing dinhi sa Cebu kaniadtong Disyembre. Nahinumdom ko nga kaniadtong 1991, si Frederick Cahiyang nga engineering student sa University of the Visayas namatay sab sa hazing.

Si Cahiyang, giingong sakop sa APO fraternity, gidala sa iyang mga master ngadto sa usa ka beach resort sa Compostela ug didto gibanus-banosan pagdagmal gamit ang palo-palo.

Wa kaagwanta sa mga bun-og nga iyang naangkon, namatay si Cahiyang. Kon imong hinuktokan pag-ayo, maingon nga apil nga mabasol ang mga biktima.

Abi ninyo og ngano? Nganong miapil man sila nianang mga fraternity? Buyno, kon camaraderie lang ang ilang giapas, nganong misugot man sila nga moapil sa initiation rites?

Dili ka ra ba kuno kahibawo kon kinsay nagbunal nimo kay taptapan ang imong mata samtang mag-ubo ka ug banus-banosan sa pagbunal ang imong sampot, paa ug bitiis.

Pastilan, gamita tawon ang inyong mga utok.