Ugma dam-ag, mamumo

Matud pa sa usa ka dakong opisyal sa NEDA, nakasinati karon ang nasud og krisis sa sektor sa agricultura ug nga magpadayon pa kini sa umaabot pipila ka bulan. Hinungdan sa krisis mao ang padayon pa nga pandemya, pagsaka sa presyo sa lana ug ang gubat sa Russia ug Ukraine. Yano lang ang sulbad ning maong krisis: dugangan ang lokal nga produksyon pinaagi sa paghatag og saktong suporta sa mga mag-uuma ingon man pagtikad sa mga bakanteng luna. Haum ang awhag sa ngohô nga “mananom kita’g kamote aron ugma dam-ag (damlag), adunay mamumô (mapupô)”. Pag-chure uy!

Kalihim nga presidente

Nakahukom si President-elect Bongbong Marcos nga, tungod sa grabeng suliran sa sektor sa agrikultura, siya lang una ang kasamtangang mangulo sa Department of Agriculture. Bisan dili kita segurado kon naka-ila ba si Presidente Bongbong Marcos sa kala-inan sa punoan sa saging ug sa abaka, dayag nga prayoridad sa sunod administrasyon ang agrikutura ug daghan ang nakauyon ni’ng maong desisyon. Kay ginaingon bitaw nga “Kon buot ka nga mahuman ang gimbuhaton nga maayo ug dali, pangunayi kini pagbuhat”. Kumbati!

Reporma sa edukasyon

Gimanduan sa umaabot Presidente ang pagrepaso sa K to 12 program aron pagsutâ kon epektibo ba kini pagpalambo sa level sa comprehension ug competitiveness sa mga tinun-an. Nabatyagan nga nabiyaan na pag-ayo ang mga Pilipinong tinun-an sa silingang mga nasud labi na sa natad sa siyensya ug English. Dili kinahanglan nga susihon ang tanang palpak sa kagamhanan apan kinahanglan tan-awon kon unsa nga kapalpakan ang nagkinahanglan ug tinuoray nga reporma. Kay kon dili mareporma ang edukasyon, basin padayon kita’ng makadungog og estudyante nga mo-iningles pag-ingon nga “This is A Apple”. Pagkatoytoy!

Masabtan bisan amang

Giawhag sa DILG ang tanang barangay sa pagpahimutang og sistema alang sa pagpang-rehistro sa mga kasambahay o katabang sa panimalay aron maseguro nga matuboy sa mga agalon ang katungod sa maong matang sa mamumo-o. Nakisawsaw na usab ang DILG ning gimbuhaton nga angayan ang DOLE ang mopatuman. Laing polisiya kini sa DILG nga lisod sabton kay layo sa kamatuoran sa kahimtang sa katabang didto sa probinsya. Maayo pa si Charlie Chaplin kay bisan dili mosulti ug nag-inamang, masabtan ra gihapon sa katawhan. Fezteleern!

Makit-an bisan motagô

Iduso pagbalik nila ni Senador Grace Poe ug Aquilino Pimentel III ang balaodnon nga temporaryong mopahunong sa pagkolekta sa excise tax sa mga produktong petrolyo nunot ning padayong pagsaka sa presyo niini. Ang kalangayan sa gobyerno dili makalikay ni makahaw-as kanato sa maong krisis. Ang pagdumala sa krisis dili mahitungod sa kon unsay maayo o dautan, mahitungod kini sa pagpugong nga dili mosamot kalaksot ang dautang kahimtang. Tambag sa akong amigo sa atong mga lider ug opisyales, “Panahon sa krisis, ayaw jud mo’g tagô, kay makit-an ra gihapon mo”. Madahaaan!

* * *

PERSONAL NOTE: Akong mainitong pagtimbayâ sa kasumaran sa adlaw’ng natawhan sa akong igsoon nga si NELSON POBLETE. Happiest Birthday Bró!