EDITORYAL - Krisis bunga sa kahangol

Karong panahon sa pandemiya nakatagamtam ang tanan og kalisdanan. Daghan ang mga nawad-an og trabaho ug mimahal ang mga presyo sa palaliton.

Apan mimahal ba gyud tinuod ang tanang palaliton o hinimo-himo lang sa mga hangol og kwarta kining krisis nga nasinati karon?

Tinuod usa ang presyo sa produktong petrolyo ang makaapektar sa presyo sa mga palaliton, anaa sab ang mga kalamidad, ang kakuwangon sa supply ug kalamidad nga binuhatan sa tawo sama sa giyera ug politikanhong kaguliyang sa nasud.

Apan gawas sa pandemiya ug presyo sa produkto sa lana karon nga nagsaka-kanaog wala may laing rason kun nganong mimahal ang presyo sa mga utanon, lamas, prutas, isda ug uban pang para sa pagkaon.

Apan mahal kini kun paliton diha sa mga retail stores, ambulant vendors gawas kun sa mga malls. Wala may pagkubos sa presyo sa ilang mga baligya, pirme lang nagsaka, makapahibulong. Kaning mga retail stores, ambulant vendors maoy  daling adtuon sa mga tawo kun dinalian ang panginahanglan ug di kinahanglang adto gyud sa merkado.

Apan grabe silang nakapaburot og presyo dako kaayo ang ilang pagpaginansiya sa ilang mga baligya apan ilang pasumangil “mahal didto sa Carbon” o mahal sa ilang gipalitan.

Apan sa paglibot sa Banat News sa Carbon Public Market sa Cebu City pagsusi sa mga presyo sa maong mga produktong matud pa nila “mahal,” dili man tinuod.

Sama pananglitan sa pinanitang manggang hilaw nga ibaligya sa mga magkariton diha sa dalan Colon, ang presyo tag P50 ngadto sa P70 depende sa gidak-on.  Apan sa Carbon, tag P40-P50 ra ang kilo (tulo ngadto sa upat ka buok).

Mao sab kini nahitabo sa presyo sa mga lamas, utanon , prutas, isda ug uban pa diha sa mga tindahan sa kabarangayan. Sobra kamahal, mao ang mga tawo magtuong “krisis” gyud kaayo. Maayo man sa merkado duna pay kontrol ang presyo, apan kinsa may magkontrol sa presyo diha sa mga retailers?

Wala bay mahimo ang Konseho sa nagkadaiyang local government units aron pakgangon kini? Tungod kay klaro man nga ang uban namintaha ra gyud kada adlaw. Sila ray naghimohimo aning impresyon nga krisis bisan dili.