Saup gustong palagputon sa tag-iya sa yuta

Kun ang usa ka trabahante adunay security of tenure, ang mga saup aduna sab sila niini. Buot ipasabot, nga adunay balaod nga nagprotihir kanila aron di sila daling mapalagpot. Apan unsa bay angayang buhaton sa usa ka saup kun ang landowner niini mihulga na sa pagpalagpot kaniya? Kana nga pangutana ang atong tubagon karon dinhi ning atong column.

Dear Atty. Divine;

Adunay yuta nga gitikad ang akong papa sa bukirang barangay sa Syudad sa Sugbo sukad pa niadtong 1965. Sa dihang namatay ang akong papa niadtong 1999, ako ang mipuli sa pagpananum sa yuta nga iyang gitikad ug padayon ko naghatagan og bahin matag ting-ani ngadto sa tag-iya niini. Karong bag-o adunay laing heirs nga miangkon sa maong yuta ug gusto ko niyang papahawaon kay iyang ibaligya ang maong yuta. Matud niya nga wa kuno ko’y katungod sa maong yuta kay dili kono ako ang saup sa maong yuta kun dili ang ako rang papa busa wa ko’y katungod nga mopadayon sa pag-uma niini. Iya kong gihatagan og kutob karong Marso attorney sa pagbiya sa yuta nga akong giuma. Unsa may angayan nako nga buhaton? Tinuod ba nga dili ko makonsiderar nga saup bisan kun ako ang mipuli sa akong papa sa pagtikad sa maong yuta? Hinaut nga imo kong matambagan ning akong problema attorney. Daghang salamat. —Dionisio

Dear Dionisio,

Ang usa ka saup adunay security of tenure. Buot ipasabot nga dili basta-bastang mapapahawa ang usa ka saup sa yuta nga iyang gitikad kay protektado siya sa Republic Act No. 1199 kon Agricultural Tenancy Act of the Philippines. Ang maong balaod naglatid sa mga basihan aron ang usa ka saup mapalagpot sama pananglit kun wa na mohatag ang saup sa bahin sa abot sa umahan, o ba kaha iyang gikawatan ang landowner ug nakombikto siya sa maong kaso ug uban pang lig-ong basihan aron mapalagpot ang usa ka saup. Gilatid sab sa maong balaod nga kun mamatay ang usa ka saup o ba kaha dili na makatrabaho tungod sa sakit, ang iyang tenancy relationship sa landowner dili kana maputol tungod kay mamahimo kining ipadayon sa iyang mga anak. Sa ato pa, sa dihang mi-asyumer ka sa pagkasaup hulip sa imong amahan nga namatay, makonsiderar ka na nga saup ug busa mapalagpot ka lang kun ikaw adunay nahimong kasaypanan sa balaod . Bisan gani kun ibaligya pa ang maong yuta nga imong gitikad dili kana mamahimong basihan sa pagpalagpot kanimo. Ang maayo nimong buhaton karon kun palagpoton gyud ka nila isip saup mao ang pagdangop sa Department of Agrarian Reform kon DAR aron ila kang matabangan sa imong problema ug kapugngan ang pagpalagpot kanimo. Hinaut nga nahatagan ka og katin-awan sa imong pangutana. Thanks and God Bless. — Atty. Divine

Kun kamo adunay pangutana may kalabutan sa inyong problemang legal, ipadala lang sa Legal Corner sa Banat News sa V. Gullas Street, Cebu City or email sa [email protected] ug akong tubagon ang inyong pangutana pinaagi sa akong column matag adlaw’ng Miyerkules ug Domingo.