Buang Kuno Ako

I

Buang man kaha ni si Lira? Ngano kaha nga kanunay man gyod siyang moingon kanako nga ipakita ako niya sa Psychiatrist kay lahi na kuno kaayo ang iyang pagtan-aw kanako. Nagkalkag lang kuno ang akong buhok ug nagliraw ang akong mga mata. Unsay pagtuo niya kanako…buang ko? Pagkadakong tunto usab ning akong asawa! Buang! Hanggaw!

Buang ba ugod ang usa ka magsusuwat sama kanako nga mangapkap sa katahoman? Buang na ba hinuon ko nga sila ra may wala makasabot sa kahulogan sa akong mga balak? Buang ba diay ko kun moingon ang mga kauban ko sa Bathalad (grupo sa mga magbabalak sa Kabisay-an ug Mindanao) ug ingon man sa mga kahigalaan kong mga sakop sa Ludabi ug Dagang Foundation nga ang akong mga balak dili alang karong panahona kun dili alang kuno sa tuig 2020!!! Advance kuno kaayo ang akong panglantaw sa suryalismo nga Arte nga maoy nakapalahi kanako sa uban nga mga magbabalak?

Ug kay tulukibon man kaayo ang akong mga balak, ug unya daghan man ang wala makasabot, ako diay hinuoy buang? Dili kaha sila maoy mga buang kay hiktin ra man kaayo ang ilang pangagpas?

II

Naglagot na usab ako ni Lira kay nagbagulbol sa pagmakinilya ko sa lain na usab nakong balak nga iapil ko sa umaabot nga kontes sa sinulatay’g balak sa Palanca Literary Contest – sa kategoriya sa Sinugbuanong pamalak.

“Mahimo ba, Lira, ayaw kog samoka!” Singhag ko.

“Unsay ayaw’g samoka? Nagkaga ug nagkalkag ka na lang sa pagpunay’g dukdok mo anang makinilya. Panamin ra god, Edgar, mora ka na gyong ermitanyo. Wa ka nay pamarbas sa imong bungot!”

“Ma-ermitanyo man ko o unsa pa…” tubag-singka ko kaniya, “ayaw kog samoka kay mawa’ ang mood ug konsentrasyon ko!” Ug dali kaayong nakahakop ang duha ko ka mga kamot sa makinilya kay maayo na kaayong ilabay sa iyang nawong. Gianghelan lang ko sa among anak, si Inday Janeth, singko ang panuigon nga miabot gikang nagdula sa silong ug nangayog pagkaon.

Diha pa sab ko makaamgo nga gigutom sab diay ko. Gipatong ko na lang ang akong mga kamot sa makinilya. Mipiyong ko kay mora man ko’g nahubog. Nalipong ko. Ug unya naamgohan kong nagpangyawyaw ako kay dihay midasig kanakong tingog nagkanayon: Sige, Edgar suwat og balak. Suwat gyod og balak kay si Edgar Allan Poe god ka!

III

“Edgar,” sangpit ni Lira samtang naghigda ko sa katre. “Siya ang Psychiatrist,” paila niya sa iyang kuyog. “nagpahalipay siya nimo kay nabasahan niya sa newspaper ang results sa kontes sa Palanca. Ikaw maoy nakadaog sa First Prize sa balak. Siya si Dr. Mag-usara. Siyay moatiman kanimo, Gar…”

“Kinsang Mag-usaraha? Fidel?” sukot ko.

“Oo,” tubag sa doctor, “ako si Dr. Fidel Mag-usara…”

“Binuang gani, Dok!” Naisa akong tingog. “Pag-sure ha, nakaila baya kaayo ko ni Fidel Mag-usara. Writer sab ‘na siya. Prize Winner kana siya sa Ludabi ug Bathalad kaniadto.”

“Aw, unsa diay…?” nagkatawa ang doctor, “duna diay pareha nakog ngan?”

“Ayaw akog kataw-i, Dok!” napikal na gyod kaayo ko. “Dili ka si Fidel Mag-usara, uy…! Kun muiongon pa nuon ka nga si Fidel Castro ka…motuo pa ko! Pero si Fidel Ma-usara ka? Bakakon kang doktora ka!”

Ug tungod sa hilabihan kong kasuko kay nagtuo akong gibinuangan gyod ko niya, mibangon ako aron hamagan siya ug pahamtangan sa akong kalagot, apan wala ako’y mahimo kay ang duha ko ka mga kamot ug mga tiil gipanghigtan man diay sa pinisi nga mga bandage, ug hugot usab kaayong gihigot sa mga tiil-tiil sa gihigdaan kong katre – sulod niining puti nga lawak sa libo nga mga pasyente, kay lagi sama kanila…buang kuno intawon ko…!