Tulo ka butang nga dili kapugngan

Unsa man ni nga mga butang? Sa iyang inadlaw nga komentaryo sa  radyo, si kanhi mayor sa Cagayan de Oro ug Assemblyman Reuben Canoy mipadala kanatog kopya sa iyang Perspective commentary nga sa iyang tuyo mahimo nga atong i-share dinhi sa atong lindog sa Banat.

Sa samang higayon, magpadala usab kita’g kopya sa atong lindog dinhi nga mahimo nga iya usab i-share sa tigpaminaw sa iyang komentaryo.

Ang tulo ka butang nga dili kapugngan matud ni Atty. Canoy mao ang panahon, ang edad, ug ang kausaban. Sa atong pagpadayon, atong kutloon si Atty. Canoy:

“Bahin niini, adunay mga panultihon sa ENINGLIS nga may kalabotan: Sa tuig 1224 si SAN MARHER miingon — TIME AND TIDE WAITS FOR NO ONE... Ang panahon ug ang pagtaub ug paghonas dili mohuwat ni bisan kinsa.

“Si LAILAH AKITA, Usa ka magsusuwat, miingon — Age is only a state of the mind. You are as young as you think. Ang edad anaa ra sa panghunahuna. Batan-on ka kun maoy imong hunahuna. “500 ka tuig sa wala pa matawo si Hesu Cristo, ang pilosopo sa Grecia, nga si Heraclitus’ nakahukom nga — the only thing that does not change in life is change itself. Ang butang ning kinabuhi nga dili mausab mao lamang ang kausaban.

“Si San Marher namatay 700 na tuig kanhi, apan ang gipamulong nagpabilin nga buhi ug matuod hangtod karon. Sa kasaysayan, gipanghimakak sa usa ka hari nga siya gamhanan sa tibuok kalibotan.

“Gidapit ni King Canute ang mga tigbolatik kaniya sa baybayon, ug sa ilang atubangan, iyang gimandoan ang dagat — Ayaw pagtaub. Apan ang dagat wala magpatuo.

Milingi siya ug ang mga bolatikero ug iyang gisudyaan pag-ingon — Nakita na ninyo. Dili ako ang labing gamhanan nga hari sa kalibotan. Dunay usa nga labaw pa kanako!

“Kun ang pagtaub ug paghunas sa dagat dili macontrolar sa tawo, labi pa ang panahon nga dili makita, dili mahikap, dili madunggan, dili matilawan, ug dili masimhotan. Kun molabay ang panahon, dili na mobalik. Kun usikan, dili na mabawi.

“Makapangutana kita — What is time? Unsa man ang panahon?

Nagkadaiya ang tubag sa mga Scholars kun mga manggialamon nga kanunay nagtuon ug nagtuki sa mga tilimad-on nga buot nato masayran.

Sanglit ang ilang nakab-ot nga kahibalo lawom ug sagad gisuwat sa Eninglis, akong gipili kining usa ka tubag nga labing simpli ug sayon sabton.

“Basahon ko sa ININGLIS, ug dayon hubaron sa Binisaya aron masabtan sa tanan: What is time? Humans invented time. What we perceive as time is nothing more than sequence of events. It is an illusion created by our minds: we see everything in nature is changing, all living things have a beginning and an end, they deteriorate and die.

“The Earth is constantly moving and spinning. But the main part of the illusion for us is probably the shift of generations and progress of human civilization  — the progress and changing of human thought. People live, then they die and their children continue living, then they too die, and so on. But it’s not because of time passing that we die.”

Ato kining padayonon sa sunod natong mga lindog ingonman, ang hubad niini.