Tito Miguel

Dear Tito Miguel

Nagtubo ko nga adunay mga ginikanan apan namat-an nako nga dili maayo ang pagtratar sa akong amahan ngadto sa akong inahan.

 Adlaw ug gabii mabulabog ang among balay tungod kay kanunay sila nga mag-away.  Kami sa akong mga igsuon, manukol na tungod kay gusto mi nga depensahan among inahan.  Ang dakong problema mao ang mangulata siya kun mahubog.

Maglinaw lang among balay kun dili siya mahubog. Apan sa matag higayon nga mokatok na sab, maluoy mi sa among inahan nga kanunay nga pahimungtan ug pasingitan. Among inahan mao ang nagbuhi namo, kay ang among amahan, nagsalig ra sab sa pangita sa among inahan.  Nagtubo mi nga kamao nga mangita og kwarta aron nga makaluag-luag among inahan sa mga gastuhon.

Kami sa akong mga igsuon nagsabot nga mas maayo nga papahawaon among amahan sa balay ug magbuwag sila sa among inahan aron makatilaw sab mi og permanente nga kalinaw. Dugay ra mi nga nag-ampo nga unta mausab man lang among amahan apan hangtud karon, wala gihapon.

Nahuman na lang mi og eskwela, nakakita og trabaho, apan mao gihapon ang sitwasyon, gubot sa balay tungod kay kanunay nga mag-away.

Adunay higayon nga kalit mi papaulion kay wala na sab magkadimao among balay tungod sa iyang pagpangita og gubot.

Kahibalo mi nga gihigugma sa among inahan ang among amahan pero kami naluoy sa among inahan nga dili lang pisikal nga bun-og apan sa panghunahuna sab.

Tito Miguel, isip usa ka anak, unsa ang angay nga buhaton namo?  Ana

* * *

Ana,

Wala ka’y hisgot giunsa pagdawat sa inyong inahan ang pagdagmal ug abuso kaniya sa inyong amahan. Unta siya ang mo reklamo sa otoridad. Kun siya nag agwanta sa hilom, ayaw kahibulong. Siya nagsinati’g battered woman syndrome, nagsugod sa tension-building phase diin iyang gipalabay ang ginagmay’ng verbal or physical abuse.

Apan kay wa man siya mosukol, nidako kini sa acute battering incident where verbal and physical abuse worsens.

Paghuman, motuang sa tranquil period diin mangayo’g pasaylo inyong amahan niya. Ang inyong inahan magtuo nga mausab inyong amahan, only to start again with tension-building phase or acute battering incident.

Kun dili mobarug inyong inahan para sa iyang kaugalingon, haw-asa siya karon gikan sa cycle of violence. Ayaw paabota dagmalan balik kay usban gyud. Nagpadayon’g peligroso iyang seguridad ug kinabuhi kay ang inyong amahan, labina’g hubog, dili maminaw’g rason o hangyo. Busa, kinahangla’g legally coercive measures.

Dangop sa barangay, pulis, NGO for battered women ug abugado aron ma istudyohan ang kaso sa violence against women and children diin makapangayo’g protection order sa korte aron dili na makaduol inyong amahan ninyo.

Ayaw kaulaw. Ang domestic violence dili kini pribado nga krimen. There is nothing private about any form of abuse, especially against women. Pagmatngon, hiposa tanang matang sa hinagiban sa inyong panimalay nga posible niya gamiton. Keep safe.

Tito Miguel  

Alang sa inyong mga suliran nga buot ninyong patambagan kang Tito Miguel, -i-like ang Banat Hugyaw ug Banat News fb pages aron adto ninyo kana ipadala ug mogawas kini matag Lunes ug Biyernes.