Hangyo sa mananabtan

Nobiyembre 2, All Souls Day. Gikan sa halayong biyahe gawas sa atong nasud milahos dayon ko sa Balamban Cemetery aron bisitahon ko ang lubong ni anhing nay Toling, akong apohan nga usa ka iladong mananabtan sa among lungsod.

Hinay kong gipahimutang ang lukong sa mga lab-as nga bulak atubangan sa iyang panteyon. Unya gikuha ko sa akong bag ang tulo ka dagkong kandila giugbok didto sa puthaw’ng butanganan ug gidagkotan dayon nangadye.

Samtang nag-ampo ko nakita ko’g balik ang gimbuhaton ni nay Toling panahon sa Adlaw sa Mga Minatay. Sa kalagkalag pa lang daghan nang tagbalay ang moimbitar niya kay maoy papanabtanon alang sa nobena sa mga patay.

 Inig uli sa amoa magkapuliki ko’g dala sa adobong baboy, kalderitang kanding, pritong pugapo, biko, pansit ug uban pang lamiang pagkaon sa mga dato nga panahon ra sa Adlaw sa Minatay nako matilawan. Unsaon kada tagbalay nga iyang pangadyean, pustan man gyud si nay Toling og pahat gikan sa ilang halad. Mao nga tungod sa gibuhat ni nay Toling, nakaingon gyud ko nga kun mamatay siya  deretso gyud siya sa langit. Apan naunsa ba nga samtang ako nangadye aduna may bugnaw’ng linalang nga mitapad nako ug mihangyo: “Dong Landie, mahimo ba nga imbes Adlaw ra sa Minatay ka mag-ampo para sa kaluwasan sa akong kalag himoon mo na kining kada adlaw. Ayaw pud kalimot sa pagpamisa nako pirme Dong. Buwahan  makalingkawas na ko diri sa purgatoryo.”

“Mao ba? Usa ka mananabtan?  Di diay molahos sa langit? Moagi  pa diay’g purgatoryo?” Sukna sa akong kahiladman.

Gianod ko sa usa ka halawom nga paghinuktok. Nahinumdom ko nga pag-aplay nako’g gradwasyon sa kolehiyo gipangitaan ko’g birth certificate. Ug nasayran nako nga si Tatay usa diay ka illegitimate son. Anak siya ni nay Toling pero wala’y amahan. Mao diay nga naa lang gihapon si nay Toling sa purgatoryo.

“Sige nay Toling, buhaton ko ang imong gihangyo.” Ug misayawsayaw ang siga sa tulo ka kandila nga hiagian sa daw naglutaw nga linalang nga mipalayo sa akong nahimutangan. (Kataposan)