EDITORYAL - Maluwas ba ang mga bata inquiry?

Gi-pullout na ang Dengvaxia vaccine kontra sakit nga dengue dinhi sa Central Visayas ug ubang bahin sa nasud tungod sa kamandoan sa Department of Health samtang naghimo pa og imbestigasyon diha sa kongreso.

Unsa may kapuslanan aning gihimong inquiry, pagkwestyon sa presyo, epektibo ba kini, o gidaghanon sa mga bata mao ray testingan?     

Daghang nanggawas nga pasangil nga adunay kurapsyon, katingalahan kay paspas ra kaayo ang pagkapalit,  wa kuno siguradoha kon luwas ba gyud kining gamiton, karon aduna pay miingon mas maayo kuno kon gamay ra gipalit.

Mismo ang Sanofi Pasteur miingon nga dili gyud tanan makadaot ang maong bakuna. Ang ilang giingon “posibleng” may mo-develop nga severe infection sa mga bata nga wala pa makasuway og dengue apan nabakunahan.

Dili kaha ang gipasabot sa Sanofi sama kini sa mga tambal nga kon sigehan og gamit batok sa usa ka matang sa sakit sa kadugayan makabaton na og mas isog nga ‘strain’ ang kagaw ug di na madutlan?

Busa importante kaayo nga adunay mga eksperto ug taas nga panahon nga mohimo og pagtuon kon ang pangagpas o kabalaka sa Sanofi mao ba gyud o dili.

Ang pangutana, kani bang imbestigasyon makaluwas sa mga batang posible pang matakboyan og dengue karong gipahunong na ang pagpamakuna?

Ang Dengvaxia pa lang maoy labing unang bakuna batok sa dengue sa tibuok kalibotan ug “on trial” pa kini mao nga wala pa gyud kini ibaligya sa merkado.

Apan sa mga nasud nga adunay daghang kaso sa dengue sama sa Pilipinas dili siguro angay kwestyunon pa kon mosuway niini.

Ang mga kritiko batok sa maong bakuna misaway kay grabe kadaghan ang gipalit nga “testing” pa man unta kon epektibo ba kini o dili.

Sa ato pa , bisan may daotang side effects o wala kon gamay lang nga bata ang testingan ok lang? Kon daghan ang testingan dili ok?  Unsa man diay bili sa kinabuhi sa kabataan magdepende sa gidaghanon?