Ang gipangitang kausaban

Sa akong pagkamatngon og buot didto sa among isla sa Cordova akong naobserbahan sa among pamilya, mga higala ug mga silingan ang yano nga kinabuhi. Kaming mga bata kaniadto among kalipay ang pagduwa og tubig-tubig o buwan-buwan. Kun walay buwan magmingaw ang dalan sa among barangay nga maoy tapokanan.

Yano nga kinabuhi apan malipayon ug malinawon. Ungo ra ang among kahadlokan kaniadto ug mga hubog nga magsusapinday nga manghagad  og sinumbagay. Kun may kagubot man kaniadto sundang, pinote, kutsilyo, garote, indian pana ug mga tirador mao ray ilang hinagiban.

Ang among kalingawan gawas sa buwan-buwan mao ang radyo ug TV nga black and white. Apan dili gani mi makakita kada gabii tungod kay usahay ang among silingan dili gustong magsige mi og tan-aw. Manira sila sa pultahan. Kami intawon manglili sa gingi sa ilang bongbong. Unya kun makahibawo silang may nanglili, tuyuon nila sa pag-ali ang buslot sa ilang bungbong aron dili mi makakita.

Wala ko makasabot sa Martial Law kaniadto. Apan sa akong namatngonan, matag gabii dunay motingog nga siren sa among dapit. Mao diay to ang timailhan nga ting-curfew na.  Kinahanglan nga hipos na ang tanan ug wala nay magtikawtikaw sa dalan.

Walay magpatrolya nga mga sundawo o constabulary kaniadto apan dunay matag karon ug unya  presensya sa mga sundawo nga mosulod sa among barangay, magmartsa taliwa sa kamaisan sa among silingan.

Wala usab ko makasabot nganong didto sila sa among barangay. Apan malingaw mi sa pagtan-aw kanila nga naka-uniporme, tisar ang pamarog nga dungan nga magmartsa.

Nagtubo ko sa radyo. Ang kanunay nakong mabatian sa mga programa mga komentaryo mahitungod sa pamunoan ni anhing presidente Ferdinand Marcos. May mga loyalista ug oposisyon.

Mas nisibaw ang pangatake batok ni Marcos sa kamatayon ni anhing Presidente Ninoy Aquino. Nag-people power, napalagpot ang pamilya Marcos, nipuli si anhing Presidente Cory Aquino.

Apan sa administrasyon ni anhing presidente Aquino naputos siya sa mga pagsaway. Dili nga siya kurakot, apan sa mga naglibot niyang mga paryente.  

Nipuli si kanhi presidente Fidel Ramos nga giingong hilom sa iyang pangurakot apan siya'y nakapa-ila sa Pilipinas nga usa ka emerging tiger sa Asya. Gipulihan siya ni kanhi presidente Estrada nga na-impeached tungod sa Plunder.

Gisundan ni kanhi Presidente Gloria Arroyo nga napriso pa hangtod ron sa pasangil gihapon sa pagpangawkaw. Apan iya usab nga napalig-on ang ekonomiya sa nasud nga gisunod ni Presidente Noynoy Aquino.

Wala man mapalagpot sa pagpangawkaw apan gipasanginlan usab siya nga hinay molihok ug modesisyon bisan sa iyang tuwid na daan.

Gusto kita nga dunay dagkong isda nga mahukman sa mga kaso batok sa kurapsyon. Si presidente Noynoy Aquino ang nitubag sa hagit pinaagi sa pagpapriso ni kanhi presidente Arroyo, nilang senador Jinggoy Estrada, Ramon Bong Revilla, Janet Lim-Napoles ug ang nakapiyansa nga si Senador Juan Ponce Enrile.

Wala pa man sila hingpit napamatud-an nga sad-an, apan nasugdan ang imbestigasyon ug nahatagan sila sa katungod nga makapanalipod sa ilang kaugalingon. Napa-impeached ang bag-o ra nga namatay nga kanhi Chief Justice Renato Corona. Sa administrasyon ni PNoy, nagpadayon ang imbestigasyon sa pangurakot ni Bise Presidente Jejomar Binay ug napalagpot sa pwesto ang iyang anak nga si Makati City Mayor JunJun Binay. Napatuman ang daghang mga proyekto, lig-on ang ekonomiya ug may igong trabaho ang kadaghanan sa mga Filipino.