Mga libudsuroy ni ceniza

CEBU, Philippines - Simang kaayong tan-awon kaniadto pa man  nga ang mga polis nga naila kaayong maisog ug manakop og mga kriminal, makita sa katawhan nga makighugoy-hugoy sa kabataang libud-suroy ug magbasa og mga bersikulo sa Bibliya.

Apan tinuod kini, wa man gud kaayo mahibaw-i sa kadaghanan, nga apil g’yud sa trabaho sa mga polis ang moserbisyo bisan way kalambigitan sa mga krimen o kaso.

Mao kini ang papel sa Police Community Relation (PCR), nga ang tumong mao ang “soft approach” apan pro-active kini nga estratehiya kontra kriminalidad.

Usa sa mga polis nga gitahasan niini nga gimbuhaton mao si Senior Police Officer 3 Isagani Ceniza, ubos sa pamunoan ni Senior Inspector Belciña nga nadestino sa Police Community Relation (PCR) sa Cebu City Police Office.

WAY PAGBATI

Si Ceniza miangkon nga wala g’yud siya’y pagbati kaayo sa mga bata ilabi na sa mga libud-suroy nga nabantog nga badlungon sa kadalanan tungod sa pagkalambigit sa mga ginagmay nga krimen ug paghingos og rugby.

Sa pakighinabi sa Banat Tingusbawan kang Ceniza kini mitug-an nga wala gayud kini magtuo nga moabot ang panahon nga mapaduol sa mga bata nga libudsuroy dinhi sa dakbayan.

Nakahinumdom pa si Ceniza nga ang tanan nagsugod sa dihang nakapunit siya og  kwarta ug mga alahas nga gipanag- iya sa usa ka balikbayan nga mibalor kapin P100,000.

Inay nga magkainteres, iyaha kining giuli sa tag-iya nga way pagduhaduha tungod sa kasayorang posibleng dunay gamitan ug mas nanginahanglan ang tag-iya niini .

Apan wa damha ni Ceniza nga sa simple niyang gibuhat, makuha niini ang atensyon sa kanhi director sa CCPO nga si Senior Superintendent Noli Romana. Matud niya, gipatawag siya ni Romana ug gitahasan nga mamahimong tig-atiman sa mga batang libud-suroy. Dunay pundo nga gihatag kaniya si Romana aron magamit sa maong programa.

Miangkon si Ceniza nga wala gayud siya’y ideya kun unsaon paghimo ang bag-ong gitahas kaniya ug kun asa siya magsugod.

“At first, dili g’yud ko particular sa mga bata, pag-abot sa order gikan ni sir Romana, wala g’yud ko kabalo unsaon naku pagsugod”, matud pa ni Ceniza. Unang gipaatiman kaniya ang mga “rugby boys” ug mga bata nga anha mangatulog sa dalan.

Usa sa unang gibuhat ni Ceniza mao ang pag-ampo aron magpatabang sa Kahitas-an kun unsaon niya pagsugod ug husto ang iyang buhaton nga trabaho.

HADLOK OG POLIS

Gipasabot ni Ceniza nga 14 ka tuig siyang nadestino sa Mobile Patrol Group (MPG) nga pulos alarma, patay o mga krimen ang iyang giatubang ug kalit lang nausab ang direksiyon sa iyang pagka polis.

“14 -years ko sa MPG pulos krimen ang atubangon namo bisan unsa lang, pero sa una igo lang nako tan-awon ang mga bata nga libudsuroy,” dugang saysay ni Ceniza.

Nakahimumdom hinuon si Ceniza nga sa iyang pagsugod sa iyang trabaho sa PCR, lima ka mga batang Badjao sa Fuente Osmeña Rotunda ang ilang gitapok, gipakaon ug gitudloan sa Bibliya niadtong bulan sa Marso.

Usa sa mga kalisdanan nga nasugatan ni Ceniza mao ang pagkombinsir sa mga bata nga dili siya angay kahadlokan kay  ini og kakita og polis, ang mga libud-suroy mag-iyahay og panagan.

“Dili pa na manuol ang  bata nako kay  sa una managan na sila. Mao ‘tong dili ko mag-uniporme og polis kadtong pang athletics uniform gamiton nako, unya tan-awon pa ko sa mga tawo nga murag matingala sila kay naay polis nagtapok sa mga bata unya nag Bible story,” dugang pa ni Ceniza.

Naobserbahan usab niya nga kadtong mga batang iyang mapundok sa usa ka lugar, ini og balik niya pagkasunod, wala na kini ug kinahanglan pa niyang pangitaon pag-usab sa mga suok-suok sa dakbayan.

Matud niya, dihay higayon nga miabot og 20 ka bata nga nag-edad gikan 5-anyos hangtud 15 anyos ang iyang napundok apan paglabay sa pipila ka semana, usa na lang maoy nahibilin.

Nalipay hinuon siya kay iyang nasayran nga ang wala na niya makita pagbalik sa kadalanan, nibalik na og eskuyla ug mag-ulian na sa ilang mga ginikanan. Nahibaw-an usab ni Ceniza nga pwerte g’yung daghana sa mga batang libud-suroy sa siyudad human nga dihay usa ka higayon sa barangay Mambaling duna siya’y nakit-ang tulo ka batang mamasurahay.

Iyaha silang gidapit  nga maminaw sa iyang Bible study ug dangtan ang pipila ka gutlo, ang tulo nahimong 50 ka batang mamasurahay.

Hangtud nga nahimo na siyang suki sa mga batang libud-suroy nga gawas makapaminaw og mga estorya gikan sa Bibliya, malibre pa g’yud sila og snacks ug pagkaon nga anha nila saw-an sa landong sa mga punoan sa kahoy.

Dunay multicab si Ceniza nga maoy iyang gihimong  “service” sa paglibot pagpangita sa maong bata ug usahay ilang sakyan kauban ang mga bata  aron manuroy. Paglabay sa mga buwan, si Ceniza miangkon nga tungod niini, nausab ang iyang panglantaw sa kinabuhi base sa iyang kasinatian kauban ang mga batang libud-suroy.

NASUBO

Apan dunay subo nga balita siyang nadawat human narelibohan si Sr. Supt. Romana nga maoy nag-aghat kaniya ug misuporta sa programa sa PCR, aminado si Ceniza nga wala niya kapugngi ang pagtulo sa iyang luha dala ang kahingawa nga wala na’y mutabang sa iyang nasugdan nga programa.

“Dili ko maulaw muangkon nga nakahilak ko, mura ko og bata ba nga nawad-an og amahan. Ang huna-huna nako kinsa naman lang ang mutabang nako nga sayang kaayo kung undangan kay napamahal nako sa mga bata pud,” saysay pa ni Ceniza.

Mao ‘tong nag-text ko ni sir (Romana),  ingon  pa si sir nga: “Boy huwag mong pabayaan ang mga bata, sabihin mo sa kanila huwag sila’ng mawalan na’ng pag-asa,” matud pa ni Ceniza.

Mipasalig usab si Romana nga mutabang gihapon kini kaniya bisan og dili na kini hepe sa CCPO.

ANUGON

Sa kadugayan nakahunahuna siya nga bisan og unsay mahitabo dili na niya undangon ang pagtabang sa mga bata bisan pa og sa iyang kaugalingon nga sweldo kuhaon ang galastohan.

“Sayang kaayo og undangon pa sir, nakasugod nako luoy pud ang mga bata, bahala og gamay ra ta og sweldo ako ning ipadayon,” sigun pa na Ceniza.

Usa sa gikahadlokan ni Ceniza nga dunay dautang mahitabo sa mga bata kun mapasagdan sila ug mahimo na hinuong mga sagbot sa katilingban.

Duna’y panahon nga maabtan niya ang mga bata   nga naghingos og rugby.

Apan wala gihapon  nawad-an sa paglaum si Ceniza nga muabot ra ang panahon nga mausab ra gihapon ang mga bata.

OK SA PAMILYA

Ang asawa ni Ceniza mihangop sa bag-ong tahas sa kinabuhi sa iyang bana ug kini nanghinaut nga unta mapadayon pa ang iyang programa dala ang pagsuporta sa bag-ong hepe karon sa CCPO.

Gipasabot sab ni Ceniza nga ang iyang inahan ug amahan kaniadto ang wala sab nagkulang pagmatuto kaniya ug karon iya na lang sab nga giapilan og tudlo sa pulong sa Ginoo ngadto sa mga bata. Ang amahan ni Ceniza usa ka public school teacher samtang ang iyang inahan naa lang sa ilang balay.  Adunay duha ka anak nga babaye si Ceniza, ang usa gradwado na sa kursong Civil Engineer samtang graduated sa kursong Education ang usa.

Nasud si Ceniza sa pagkapolis niadtong Integrated National Police pa ang PNP niadtong 1987, usa ka tuig human sa Edsa Revolution.