Nakabuylo dayong relief operations sa gobyerno alang sa mga biktima sa bagyong Ruby sa Amihanang Sugbo ug Silangang Kabisay-an nga ang pribadong kahugpongan nakamatngon nga igo na lang silang nagsunod ug di mahitabong makaambas sa kapaspas ug kalapad sa operasyon sa Department of Social Welfare and Development ug ubang buhatan.
Lahi ang talan-awon kapin sa tuig ang nilabay. Kanus-a dugay ug nihit ang hinabang sa gobyerno. Samtang may sukaranan ang panagang nga labihan kalapad sa mga dapit nga naggusbat ug kadaghan sa mga biktima nga naigo sa bagyong Yolanda, nabantang sa tanang hingtungdan ang kalangay ug kaluya ug kakatag sa mga buhatan sa gobyerno.
***
Nitagam ang DSWD ug ubang mga buhatan sa sibaw nga mga pagsaway nga ilang nahiagoman sa niaging tuig. Labaw sa tanan, nakat-on sila sa leksiyon: Di na mahimong mangiyugpos nga magpaabot unsay kadaot nga mahimo sa katalagman una mag-umol og mga laraw unsaon pagtabang ang mga biktima.
Samtang sa mga mata sa burukrasya mao ni labing makiangayon nga paagi, kay mas mapahaom man gyod ang hinabang kon may aktuwal nang panginahanglan; uwahi nang tanan sa tinuod nga kinabuhi. Di makasabot og bisan usa ka adlaw lang kalangay ang mga nagub-an og mga pinuy-anan, mga nakulban og mga kaldero, mga naangol ug mga namatyan.
***
Gawas sa DSWD, laing naleksiyon ni Yolanda mao ang National Food Authority. Nga nisud og kauyonan sa mga mayor sa mga dakbayan ug kalungsoran paghimong mas sayon ug mas paspas ang pagpanghatod sa mga sinakong bugas ngadto sa mga dapit nga labing nahulga sa katalagman.
Usa sa labing sayo nga nangompra og bugas sa NFA mao si Mayor Mariano Martinez sa San Remegio sa amihanang Sugbo. Kansang pasiunang pagduda nga nasobrahan rang kasayo sa pagpangompra ug ang kadaghan sa bugas napapas dihang ang mga molupyo sa nameligrong mga dapit nidugok dayon sa evacuation centers nga gipundohan sa sinakong mga bugas.
***
Laing sayo nga nangandam maong usa ka mayor sa isla sa Bantayan. Dihang gipugngan sa Philippine Coastguard ang mga barko pag-isa sa Signal No. 1 ni Ruby sa niaging semana, nangabang siya og pumpboat paghakot sa nakomprang NFA rice gikan sa mainland. Pagpunsisok sa mga bakwet, iya rang lungsod ang wa magnihit og pagkaon.
Nipasabot si NFA Administrator Renan Dalisay nga gikinahanglan lang ang pag-usab sa panghunahuna sa taga gobyerno. Pagpahibawo sa PAGASA nga sa Dolores, Eastern Samar motugpa si Ruby, iyang nahibaw-an nga may bodegang NFA sa silingang lungsod sa Oras ug nga may nahibilin pang 6,000 ka sakong bugas. Gi-alerto dayon niyang DSWD. Paghapak ni Ruby sa Dolores, nahatagan dayon og bugas ang mga biktima sa way pagpaabot sa mas layong suplay gikan sa naandang tinubdan sa Tacloban.