EDITORYAL - Unsay gamit  sa ICC?

Ang gobiyernong Marcos mousab kaha sa mga una niining mga pamahayag kabahin sa isyu sa pagbalik sa Pilipinas sa sabakan sa Rome Statute nga maoy naghatag og gahum sa International Criminal Court aron makahusay og mga kaso o reklamo batok sa gobiyerno niini?

Ang ICC mao lamang ang bugtong dangpanan sa mga ordinaryong tawo sa nagkadaiyang nakanasuran kun sila abusaran sa ilang kaugalingong gobiyerno gamit ang gahum sa dili makiangayong pamaagi.

Sila maoy moimbestigar ug mohukom sa mga tawo o indibidwal nga nakahimo og mga linoog nga krimen nga gitawag og crime against humanity, genocide, war crimes apil niini ang nagkalain-laing matang sa pagpangabuso sa estado ngadto sa mga tawo sama sa human rights violations nga binuhatan sa mga ahente sa estado sama sa kapolisan, kasundalohan ug ubang otoridad.

Tungod sa kawalay dag-anan sa mga biktima kun dinhi sa mga korte sa nasud idangop ilang reklamo, didto sila nagpalaban sa ICC.

Gamit kaayo ang ICC kun ang sistema sa hustisya sa usa ka nasud wala na maglantaw sa interes sa katawhan niini ug adto nalang tanan mipabor sa naglingkod nga gobiyerno. Mahimo sab kining dangpan sa mga gagmay nga mga nasud nga gidaog-daog sa mas gamhanang mga nasud.

Sa sinugdanan, si Presidente Ferdinand Marcos  Jr. mianunsyo nga dili niyang gustong sapawan ang kaligdong sa hudikatura sa Pilipinas aning mga impluwensiyadong organisasyon gikan sa gawas sa nasud.

Usa ang Pilipinas sa mga mipirma sa Rome Statute nga maoy nagpalig-on sa ICC ug nagpasabot nga motamod ug tahuron niini ang maong korte kun dunay mga reklamong gisang-at sa mga tawo batok sa gobiyerno niini.

Apan sa panahon ni kanhi presidente Rodrigo Duterte, wala gi-ratipika ang Rome Statute ug gani mipahawa gyud ang Pilipinas gikan niini kay matud pa niya walay basihan ang pagpanghilabot niini sa kagawasan sa hudikatura sa nasud. Karong bag-o, ang House Panel mi-adopt sa resolusyon nga nagtinguhang mokooperar sa imbestigasyon sa ICC kabahin sa war on drugs ni Duterte.

Dunay mga nagtuong timbang-timbangon ni Marcos ang baruganan sa Kongreso bahin sa ICC probe sa drug war kay nakataya niini ang iyang independenteng lider sa nasud kontra sa iyang politikanhong koneksyon sa mga Duterte.