EDITORYAL - Mga problemang dili hisgotan

Daghan kaayong mga nanggawas nga balita bahin sa mga lungsod dinhi sa Sugbu nga gustong mahimong usa ka siyudad.

Nindot kaayong paminawon nga mahimo ng usa ka siyudad ang usa ka lungsod kay nangahulogan kini og dugang kalamboan sa lugar ug sa mga namuyo niini.

Nagpasabot kini nga dunay dakong kausaban sa ekonomiya kay maenganyo man unya ang daghang mga negosyante o mga magpapatigayon pagtukod og mga negosyo sa maong dapit.

Kun daghang negosyo ug mga patigayon daghan ang makatrabaho nga mga konstituwente. Daghan ang malipay hasta ang lokal nga kagamhanan malipay sab kay modako ang makolektang buhis.

Apan ang mga sama niini nga mga tinguha ang maayo ra ang gitutokan pagtan-aw kay maoy may gustong ipaabot ngadto sa mga konstituwente, ang kalamboan ug kaayohan nga makuha kun mahimo silang usa na ka siyudad.

Normal lang kini nga maoy ipamulong sa mga nagtinguha ug nagduso ani nga plano.  Apan ang wala mahibaw-i sa kadagnanan mao ang dili mga maayong mahitabo sa umaabot nga mga katuigan.

Angay sab unta kining hisgutan sab sa pagsugod palang o pagduso palang sa plano ngadto sa mga konstituwente ug dili lang ang kaayohang makuha kun sila mahimo ng syudad.

Ang mga siyudad adunay natural nga daghan ug dagkong problema sama sa peace and order tungod pagdaghan sa mga tawo mosaka sab ang krimen; imprastraktura sama sa mga karsada, kanal, mga taytayan, traffic; panglawas sama sa mga tambalanan, sanitasyon; environmental impact sama sa basura, polusyon, pagkamatay sa mga sapa, baha, land conversion sa mga umahan ug tanaman pang agrikultura kay i-develop alang sa commercial use ug daghan pang uban.

Usa man gud ni sa mga problema nga naa aning mga bag-ohay pang nadeklarar nga mga siyudad. Lisod na kaayo para nila pag-adjust tungod kay tanan magtangag na og dagkong presyo.

Sama nalang sa paghimo o pagpalapad sa mga karsada, reblocking, relocation sites para sa mga maapektahang molupyo dakong pundo ang kinahanglan sa LGU.

Angay tingaling pangutan-on sa mga lokal nga opisyales ang ilang kaugalingon ug sa mismong mga konstituwente kun andam na ba gyud sila aning mga problemaha? Kay di man ni hisgotan.