Loboc, Bohol—Kataposan kong nakasakay sa bangka sa lapad nga suba dinhi usa ka udtong tutok napu ka tuig ang nilabay. Nalingaw kaayo ang akong asawa nga nisugyot siya nga mamalik mi atol nga di kaayo daghan ang mga turista. Aron nga kami rang duha sa bangka. Uban sa mga mag-aawit nga moduyog sa among paniudto. Hangtod nga makatagpilaw mi sa tibuok hapon.
Apan sama sa ubang daghan namong sabot wa ming kahigayon pagbalik hangtod niadtong Sabado sa gabii. Dihang gidapit ming Julie Alegrado-Vergara, ang harang gangis sa Bluewater Panglao Beach Resort, sa night cruise sa suba sa Loboc, wa ko magpaabot nga malabwan pa ang kanindot sa orihinal namong sabot.
* * *
May nindot nang pantalan ang Loboc. Nga maoy among gisukaran sa night cruise. Gipapanihapon ming daan sa wa pa molarga ang upat ka mas dagkong bangka. Gisug-an nila ang labong ug habog nga mga punoan sa kahoy sa masig ka tampi. Katahom sa kaminyuon sa kinaiyahan ug sa bag-ong teknolohiya.
Mag-aawit ug iyang sista ang niduyog sa among paglawig. Uban ang samang mga awit sa una namong pagduaw. Sa tumoy sa suba, wa ming kakita sa ilang gisaad nga busay, apan nalingaw sa mga bata ug kababayen-an nga way kakapoy nga nanayaw ug nanganta. Duha ka takna nga konsiyerto sa Loboc Youth Ambassadors Band ang nagpaabot pagbalik namo sa pantalan.
* * *
Ang gamhanang mga suga hinatag sa higanteng kompaniya sa Tsina. Kansang tag-iya nakasuway sa day cruise ug nabihag sa Loboc. Gida niya ang mayor, si Leon Calipusan, sa samang suba sa Tsina ug gipadad-an og mga esksperto aron nga motabang pagpahimutang sa mga suga.
Ang munisipyo makagasto og P100,000 matag buwan pagpasiga sa mga suga. Mao say moilis sa mopid-ok nang mga suga. Nitug-an si Calipusan nako nga wa pa silay ginansiya sa night cruise kay di pa daghan ang mga turista nga nakasuway. Apan sobra pang nakatapak ang dakong kita sa ilang day cruise. Nga niadtong Sabado lang niabot og kapin sa 2,400.
* * *
Gidasig ni Calipusan ang mga negosyante sa pagtukod og dugang hotels sa Loboc. Aron nga madugangan ang lokal ug langyawng mga turista nga makatultol sa pinalapdan nilang kalihokan sa turismo. Puno ni sa labing unang kolehiyo nga iyang gisaad nga mahingpit sunod tuig.
May sukaranan ang kamasaligon sa ugma sa Loboc. Ilang kita sa niaging tuig niabot og P58 milyones. Dako ang labaw sa P2 milyones nga pundo sa pag-asumir ni Calipusan sa munisipyo walo ka tuig ang nilabay. May katungod sab siyang mopatugbaw sa iyang ambisyon. Nagtinguha si Calipusan nga mohagit ni Kongresista Art Yap, ang bugtong nahibilin nga labing dakong alyado ni kanhi presidente Gloria Arroyo sa Bohol.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com