Kasabutan sa palit

Dunay magtiayon nga puro manlalaban. Wa pay kuwarenta ilang edad. Si Ike, 38 ang edad. Si Nancy 36. Kauban sila sa ilang bupete. Silang duha usab ang nilaban nilang Charlie, Olga, Nestor, Conrad, Hector ug Ingrid, unom ka mga anak ni Noy Tony, usa ka biyudo nga 90 nay edad. Gikiha silang Noy Tony kay gilingla nila ilang amahan.

Nangigi sila sa mga anak sa gawas ni Noy Tony. Kun ang asawa ni Noy Tony sa buhi pa, wa magselos sa iyang bana, gipasagdahan lang siyang namabaye, ang mga anak ang nagselos. Kay di sila gustong mabahinan sa kabtangan sa ilang amahan ang 13 ka buok anak sa gawas sa tiguwang.

85 ang edad sa ilang mama Edna pagkamatay sa niaging tuig. Samtang gihaya pa ilang mama, gitabangan nila’g hangyo ilang papa Tony nga mopirma’g papeles nga himoon nilang korporasyon ilang tibook pamilya. Daghan man god kaayo’g kabtangan ang tiguwang kay maayong modalag negosyo. Dunay 100 ka hektaryang kalubihan. 50 ka hektaryang humayan. 100 ka commercial spaces sa dakbayan nga gipaabangan. Ug 100 ka doors nga mga apartment. Way maayong relasyon ang amahan ug mga anak, kay tua na man magmanukan ilang amahan sa balay sa kabit kinsa may anak siyang 13 ka buok. Apan pagkamatay sa ilang inahan, daw nag-reunion silang tibuok pamilya.

Kay gisamokan si Noy Tony sa way puas nga yangongo sa iyang mga anak, nipirma na lang siya’g dokumento nga maghimo sila’g korporasyon. Daghan kaayo siyang gipirmahang papeles. Daghang pahina ug mga baga ang mga dokumento. Wa nalang niya ayoha’g basa. Labi na nga depektoso na iyang antiyohos. Nitaas iyang grado sa mata. Unya takuwahaw nalang siyang gihinginlan sa iyang mga anak. Kay adto na lang siya papuy-a sa balay sa iyang kabit. Dihang nangolekta siya sa mga abangan sa mga commercial spaces ug apartments, wa na siya bayri sa nangabang. Kay iya nang kamaguwangang anak ang nangolekta.

Nangunsulta siya’g abogado. Giukay ni Atty. Erwin Galo ang mga records sa Register of Deeds Office. Nasayran niya nga deed of sale diay ang gipirmahan ni Noy Tony. Gibaligya niya ang iyang tanang kabtangan pabor sa iyang mga anak sa sulod. Wa siya’y nadawat bisa’g peso nga bayad sa maong pagbaligya. Gikiha niya iyang mga anak sa panabang ni Atty. Galo. Nipirma ang tiguwang og complaint for declaration of nullity of sale. “Ang kasabutan sa pagpalit og usa ka butang, kinahanglang dunay tulo ka elemento para mabalido. Una, pagtugot sa nagbaligya nga ibaligya iyang butang, ug katuyoan sa mopalit sa pagpalit. Ikaduha, kasabutan mahitungod sa butang nga paliton. Ikatulo, mao ang presyo sa pagpalit kun pila, ug kinahanglang nadawat gyud sa nagbaligya ang kantidad una nadawat sa nakapalit ang dokumento sa pagbaligya” ni Erwin.

Pagkadawat og summons gikan sa husgado, sila si Charlie ug tanan niyang manghod niduol og abogado. Ang magtiayong manlalaban ilang gikunsultahan. Nagkasabot sila sa bayranan sa serbisyo sa abogado. Gidawat ang kaso sa magtiayong abogado ug abogada. “Di na ni mahuman kasoha. Abtan na ni’s kamatayon ni Noy Tony. Inig kamatay niya, wa nay kaso. Kay kamo ra may mga sumusunod nga legal” komentaryo ni Nancy samang nagpreparar sa tubag sa kaso. Wa lang nitingog ang banang manlalaban. Nagtinan-away ang mga anak ni Noy Tony.

Dangtag usa ka tuig na-schedule og pretrial ang kaso. Lain nay abogadong nigunit sa kaso nilang Charlie ug mga manghod. Wa dangtig tuig, namatay si Nancy sa sakit nga cancer. Iyang bana niluwat sa kaso tungod sa hitabo. Nahadlok siyang maoy mosunod kamatay. Kay niya pa, dili gustong paunhan og tag-an ang Ginoo.

Nakadungog si Atty. Galo sa hinungdang nibiya sa kaso ang magtiayong manlalaban. “Dili gyud maayo nga komo kay tiguwang na ang tawo, imong ingnon nga mouna siyang kamatay nimo. 99 porsiyento sa akong nasayran nga kun dunay tawong mobugalbugal og tiguwang unya moingon “Mouna ka pa nakog kamatay Noy oy, kay tiguwang na ka,” bali gyud ang mahitabo. Ang motag-an mao gyuy mouna,” komentaryo ni Atty. Galo. (Kataposan) (Sa magbabasang gusto’g libreng konsulta, dad-a ning pahina sa opisina sa tagsulat. Iatol og Sabado sa buntag)