Condonation

Ang pulong condonation mao kana ang pagpasaylo sa usa ka kapikas sa iyang kapikas sa sala sa kaminyoon sa naulahi. Kun ang bana nakasala, nakiha’g concubinage, kun pasayloon sa asawa, puwede iatras ang kaso.

Kun ang asawa nakasala, nakasuhan og adultery, kun pasayloon sa bana, puwede iatras ang kaso” ni Atty. Edwin Maningo, samtang naglingkod sa sopa sa ilang sala ug naggunit og papel nga gipabasa ni Gingging Gonzaga. Sayong nangunsulta si Gingging sa silingang abogado karong buntaga. Wa pa kalakaw ang abogado nga hapit na moadto sa iyang bupete. Gipadayon siya si Edwin sa sala sa balay sa abogado. Ug gipalingkod. “Apan lahi ning kasabutan nga gipirmahan ninyong managtiayon nga nagkasabot nga magbuwag” dugang ni Edwin nga nitutok ni Gingging nga naglingkod atubangan sa abogado. Niminghoy ang nawong ni Gingging.

Buwag og bana si Gingging. Sobra napulo ka tuig na. Nagpinirmahay sila’s iyang bana nga si Delio Yares og kasabutan. Ang unod sa kasabutan nag-ingon nga nagkasabot silang magbuwag. Di na maghilabtanay. Kun ang bana makig-ipon og laing babaye, di mosupak ang asawa. Kun ang asawa makig-ipon og laing lalaki, di mosupak ang bana. “Sa ato pa di diay tinood nga bana nimo si Doning nga namatay sa niaging tuig?” ni Edwin. Kapahiyomon. “Di bitaw, attorney?” ni Gingging nga nihikohiko. Daw gibati’g kaulaw. “Biyuda na diay ka sa kapuyo” ni Edwin. Nipahiyom. “Mao lagi,” ni Gingging.

“Unya, unsa may gusto nimong mahitabo?” ni Edwin. Nagsigi gihapo’g tan-aw sa papel iyang gigunitan sa tuong kamot. “Ako untang ikiha og concubinage si Delio. Kay duna naman siya’y laing kapuyo. Si Abet. Tua sila puyo sa silingang baryo sa Aymara” ni Gingging. Seryoso ang nawong. Nakapangawot sa ulo si Edwin. “Nganong mokiha man ka nga nagpinirmahay man mo nga wa nay hilabtanay?” ni Edwin. Naisang kilay.

“Di man kaha na makabugto sa among kaminyoon ang among gipirmahan?” ni Gingging. Niping-it. “Tinood na. Dili bastabasta nga mabadbad ang gapos sa kasal kun way order sa husgado. Kay matud pa sa batakang balaod, marriage is an inviolable social institution. Dili puede buwagon ang managtiayon kun way pagtugot sa hukmanan. Apan kining imong gipirmahan, matawag man gyud ni’g condonation. Labi na nga pareha mong nakapahimulos sa inyong kasabutan. Nakigpuyo ka’g lain. Nakigpuyo sab siya’g lain. Wa ka gikiha ni Delio. Busa dili na sab ka makakiha niya. Gusto diay kang makig-uli niya?” ni Edwin. Gitunol og balik ang kasabutan ngadto sa bisita. “Di man attorney. Imposible na nang mahitabo. May anak sila. May anak sab ko ni Doning” ni Gingging. “Unsa man diay gyu’y imong tumong?” ni Edwin. Nituyhad sa gilingkuran.

“Gusto lang unta kong magpasuporta ni Delio. Kay matud sa mga law students natong silingan nga akong gikunsultahan, husband and wife are obligated to support each other. Giswerte mas Delio sa iyang negosyo. Haruhay naman kaayo sila” ni Gingging. Subo ang nawong. Wa siya’y suwerte sa iyang nakaipon kay dako unta og sweldo daghan sang suportahanang mga anak sa unang kapuyo. “Kana diay ang tinood nimong tuyo. Estudyohan ko una na” ni Edwin nga nitan-aw sa iyang relo de pulso. Alas siyete i media na sa buntag. Kalakwonon na siya kay mahadlok og abtag trapik sa dalan. Niyango si Gingging dalang kidhat.

“Nakapangayo na ka’g suporta ni Delio?” ni Edwin. “Wa pa hinoon, attorney” ni Gingging. “Sulati siya o teksi, nga mangayo ka’g suporta. Kun mobalibad, pahibaw-a ko. Kay basi’g duna tay mahimong lakang ana” ni Edwin. “Sige, attorney. Salamat” ni Gingging. Nitindog. Libre ma’g kunsulta ang silingan. Labor of love, ni Edwin pa. Kay manggiloy-on man siya og silingan.

“Balik lang unya karong hapon inig uli nako. Kay istoryahan nato nag maayo” ni Edwin. Nitindog sab. Nagdungan sila’g lakaw padulong sa pultahan. (Katapusan) (Sa magbabasang gusto’g libreng konsulta, dad-a ning pahina sa opisina sa tagsulat. Iatol og Sabado ug buntag)