Mga mag-uuma nagsugod na sa pagtungas kalbaryo

Seryoso na gyud ang nahiaguman nga kalisod sa mga tawo sa bukid  tungod sa nasinating tumang kainit karon sa panahon subay usab sa nagpadayon nga El Niño phenomenon. Nihit na kaayo ang tubig sa ilang dapit sama sa kahimtang sa bukirang barangay sa dakbayan sa Sugbo. Kong ang city agriculture office ang pangtan-on ok pa man daw ang sitwasyon sa mga mag-uuma apan lahi ang akong nasaksihan pag adto nako didto niadtong niaging semana.

Akong himoong sanglitanan ang humayan nga gipanag-iya ni Manang Besing Bellita nga anihon na unta karong buwana apan mora’g mapilde naman sa kainit ang iyang tanom nga humay. Kong palay-an sa pagtan-aw lunhaw pa kaayo apan ang yuta nga gitamnan niini dako na kaayo ang liki tungod sa kawalay tubig. Tungod niini nabalaka siya nga moani nalang siya og pipila ka sako itandi kaniadto nga moabot sa 30 ka sakong tipasi ang maani sa ilang basakan.

Samtang sa mga kamatisan usab, nangalaya na ang punoan ug gipasagdan nalang sa mga tag-iya kay gawas nga walay tubig, hilabihan pa gyud ka barato ang palit niini sa mga negosyante nga maguwang nalang sa pangayo. Laliman ka og tag tres pesos nalang kada kilo ang gagmay, otso pesos ang medium ug dose pesos ang large. Kuhaan pa nila og bayad sa labot, gasolina sa pagtumod wala na gyuy mabilin kanila, impas ang puhonan ug kahago sa mga mag-uuma.

Ang uban kanila nagsalig sa tubig sa NIA diin nagkuha og tubig sa underground source nga nahimutang sa langub sa sitio Satuhan sa Barangay Sudlon 1 apan problema nila karon kay hapit naman mohubas ang tinubdan sa tubig kay halos tanan mga molopyo nagbutang og hose o tubo nga ipasuyop sa makina ngadto sa ilang umahan.

Gani nasayran nako mismo gikan sa mga tawo didto nga mag-away ang mga mag-uuma kay mag-ilog sa tubig nga ibisbis sa ilang pananom. Ingon niini na ka desperado ang mga tawo didto sa bukid kay mismo sa ilang panginahanglan sa pagpanghugas ug pagkaligo apektado.

Gipangayo nila sa LGU ang hose ug pundohanan og tubig apan hangtud karon wala pa man daw moabot kanila. Kong kahinumduman dunay 40 milyones ka pesos nga gigahin ang dakbayan sa Sugbo nga gamiton sa epekto sa huwaw, nganong ang uban wala pa man makadawat? Aw basin giuna lang ang uban ug sila na usab ang mahatagan sa sunod, pasensiya nalang kong nalangan.

Panahon naman sa Kwaresma nga niduyog sa kasakit sa katawhan ilabi na kadtong derektang naapektohan sa huwaw, bugtong gipangayo nila nga mouwan lang unta bisan kausa o kaduha aron makadimdim sa tubig ang ilang pananom, impossible man kini karon tungod sa El Niño apan mas gamhanan ang Ginoo nga maminaw sa ilang gipangayo ug ihatag kini ngadto kanila.

Hinuon nag-adjust karon ang mga mag-uuma sa klase sa tanom nga ilang gitisok sa umahan kadtong molahutay sa init aron mapuslan ini'g abot sa panahon nga moabot ang uwan. Unta moabot na kanila ang gipangayong ayuda gikan sa kagamhanan nga makapagaan sa krus nga ilang gipas-an.

Ang kakugi ug ka madiskarte sa mga tawo ang mopatigbabaw aron molahutay nasinati nga pagsuway karon. El Niño ka lang, mga tawo kami nga dili mo-surrender sa hagit sa kinabuhi.