Human sa grabing baha nga nasinati sa dakbayan sa Sugbo niadtong miaging semana nga mikalas gyud og tulo ka kinabuhi, nagkara-kara dayon ang mga opisyal sa dakbayan pagpangita og paagi unsaon pagsulbad ang problema.
Si Mayor Edgardo Labella mimando pagsusi wala bay nakasampong sa mga agianan sa tubig sama sa mga sapa, estero ug kanal. Gitinguha pud sa konseho nga patas-an ang silot sa mga masakpan nga nakaali sa mga agianan sa tubig.
Mao ni ang tinuod nga hinungdan sa problema sa baha dinhi sa dakbayan--- ang batasan sa atong mga opisyal nga molihok lang og naa na ang problema.
Human sa grabing baha gisuroy dayon sa mga tinugyanan sa Office of the Building Official (OBO) ang mga kanal, estero ug kasapaan sa dakbayan.
Klaro nga pulos pagpakaaron ingnon ug salida ra kutob. Kamatuoran niini, dili ni unang higayon nila gihimo.
Bisan ang nanlabay'ng mga administrasyon misusi na sa mga agianan sa tubig ug nagdokumentaryo sa problema. Nasayod na silang daan unsay problema ug nahibawo sila nga dili ni masulbad sa usa lang ka pagpamilok.
Nagkinahanglan og igo nga political will sa usa ka lider aron masulbad ang solusyon sa problema sa baha dinhi sa atong dakbayan.
Atong tagsa-tagsaon ang posibling mga hinungdan sa grabing mga pagbaha dinhi sa dakbayan.
Una, kakuwang sa drainage system. Ikaduha, illegal structures nga nakaali sa mga agianan sa tubig. Ikatulo, plastic nga basura nga maoy hinungdan sa pagkabara sa gamay na daan nga drainage. Ikaupat, dili seryoso nga pagpatuman sa balaud nga nagmando sa kabalayan ug mga edipisyo nga magbutang og rainwater catchment.
Pipila lang ni sa mga hinungdan nganong atong nasinati ang grabing pagbaha. Ang suliran sa drainage dugay na apan nganong hangtud ron wala mapalambo?
Nganong dili mapapahawa sa dakbayan ang mga nagpuyo sa daplin sa kasapaan ug uban pang mga edipisyo nga nakapagamay sa agianan sa tubig?
Atol sa mga pagbaha atong makita ang dakong problema sa plastic nga basura nga nakabara sa drainage, apan nganong lisud mapatuman ang total plastic ban?
Ang water catchment, nganong dili hingpit mapatuman aron maminusan ang volume sa tubig nga modagayday paingon sa drainage ug kasapaan?
Hangtud nga makabaton og igong political will ang atong mga opisyal pagpatuman sa angayang buhaton, magpabilin ug posibling mograbe pa ang problema sa mosunod nga katuigan.