CEBU, Philippines — Gipahibalo sa Emergency Operations Center sa Dakbayan sa Sugbo nga 83 porsiyento sa mga natalang positibo sa coronavirus disease dinhi mga asymptomatic ug sila maoy gituohang posibleng mga super-spreader sa virus o tigpakatap sa maong sakit.
Matud pa sa Deputy Chief Implementer sa EOC ug konsehal sa syudad nga si Joel Garganera, kadaghanan sa mga kaso karon nga wala’y simtomas o asymptomatic, mga sulagma o incidental lang nga nahibaw-ang duna sila niining sakita tungod kay nagpa-swab test sila isip requirement sa trabahuan o sa pagbiyahe.
“Kini nagpasabot lang nga ang COVID-19 naa pa gyud sa mga komunidad ug lugar sa trabahoan,” matud pa ni Garganera.
Sumala pang Garganera kining mga asymptomatic mahimong mga “super-spreader” sanglit sila ang mga sige’g lakaw-lakaw ug ang uban mga nagtrabaho ug posibleng nakatakod na sila sa uban.
Giawhag ni Garganera ang mga establisemento ug ang nagkalin-laing opisina nga ipatuman ang safety and health protocols sa mga trabahuan.
Gisugyot ni Garganera nga mas maayong ibutang nalang sa hunahuna sa mga tawo nga ang ilang kaatubang dunay virus o silang tanan dunay virus aron nga magmatngon ang indibidwal pagsuot kanunay og facemask, face shields ug molikay sa mga tapoktapok.
“Dili kita mokompiyansa. Kung maglihok kita, mag-amping kita ug makita ang uban nga ingon duna silay virus. Panalipdan nato ang atong kaugalingon ug ang ubang mga katawhan,”.
Nasuta nga daghang mga kaso ang nakit-an ning buwan sa Nobiyembre mao nga nagpatuman sila karon og agresibong swab testing sa mga secondary contacts.
Base sa case bulletin kaniadtong Nobiyembre 28 sa Department of Health-VII, ang Dakbayan sa Cebu adunay 316 nga aktibo nga mga kaso lakip ang unom nga dugang nga mga kaso.
Ang siyudad adunay napuno nga 19 ka bag-ong nangaayo.
Sa samang bulletin, ang Lapu-Lapu adunay natalang 141 nga aktibo nga kaso lakip ang usa ka bag-ong kaso samtang ang Dakbayan sa Mandaue adunay 94 nga aktibo nga kaso.
Sa mga probinsya sa Rehiyon VII, ang Bohol adunay aktibo nga kaso nga 126 apil ang 30 nga bag-o, ang Lalawigan sa Cebu (walay labot sa Mandaue) adunay 293 nga aktibo nga kaso, 26 niini bag-o samtang ang Negros Oriental adunay 194 nga aktibo nga kaso lakip ang 10 nga bag-o ug ang Siquijor adunay lima aktibo nga mga kaso .
Ang rehiyon nakatala og 73 ka bag-ong kaso anang adlawa apan padayon ang pagsaka sab sa mga nadugang nga mga nangaayo gikan sa maong sakit.
Gawas sa 19 nga bag-ong nangaayo sa siyudad sa Sugbo, nakatala sab og 17 sa Lapu-Lapu, duha sa Mandaue ug usa sa Probinsya sa Sugbo.
Ang total recoveries anaa sa 21, 520 kon diin 9, 641 ang gikan sa Cebu City, Lapu-Lapu (2, 369), Mandaue (2, 400),Bohol (563), Cebu Province (6, 102), Negros Oriental (431) ug Siquijor (14). —Le Phyllis Antojado/IBM (BANATNEWS)