Dayegon nato sila

Nakagawas na sa nasud ang bagyong Pedring. Nagbilin og dakong kadaot ang maong katalagmam sa dakong bahin sa Luzon. Gawas sa lapad nga black-out sa Metro Manila lakip na sa Batangas, Cavite ug Bulacan ug uban pang lalawigan sa amihanang Luzon, daghang mga pananom ang nadaot ug mokabat sa kapin napu’ ka mga kinabuhi ang nakalas. Alang sa usa ka kusog nga bagyo sama ni Pedring, di’ kalikayan ang pag-igo sa bagyo gawas nalang sa paningkamot nga di’ lapad ang mamahimong kadaot sa usa ka katalagman. Ang labing mahinungdanon nga aduna nay nakat-onan ang mga tawo sa sunod-sunod nga trahedya nga niduaw sa nasud.

Di’ nalang ‘ta mopalayo. Dinhi sa Sugbo lang daan, daghang mga sakyanan sa dagat sama sa mga barko ug pump boat ang nikanselar sa ilang mga biyahe bisan pa kun wa’y gipagawas nga kamanduan ang Philippine Coast Guard nga ilang gakutan ang maong mga sakyanan. Mismong ang mga tag-iya na sa mga sakyanan sa dagat ang tuyong nikanselar sa mga biyahe tungod sa kabalaka sa dagkong bawod nga nasinati dala sa hangin habagat nga mas pang gipakusog sa bagyong Pedring. Ang pagkanselar sa biyahe sa miaging adlaw di’ angayan nga sawayon inay daygon pa tungod sa ilang gihimong lakang.

Bisan kun daghang mga pasahero ang natanggong ug   uban nibalik nalang sa ilang agi human masayri nga kanselado ang ilang biyahe, wa’ ‘tay nadunggan nga grabeng pagbagulbol gikan sa mga pasahero. Ang ilang reaksyon mao ang pagdawat sa nahimong desisyon sa mga operator sa barko ug mga motor banca nga kanselahon ang ilang biyahe tungod sa ka delikado sa panahon. Gawas sa mga sakyanan sa dagat, daghan ‘sab ang wa’ mangisog nga managat luyo sa higanteng bawod. Alang nila, mas maayo nang magpuyo sa ilang balay ug magpaabot sa paglurang sa panahon. Sa maong paagi, ila pang maatiman ang ilang balay ug ilang pamilya ug kapanalipdan ang ilang sakayan o pump boat nga maoy tinubdan sa ilang panginabuhian.

Si Pedring ang usa ka bagyo nga gawas sa iyang gibilin nga kadaot, nagbilin ‘sab og daghang leksyon ug nagpamatuod sa kaandam na sa katawhan sa pagsagubang sa usa ka katalagman. Kusog man ang hangin nga habagat, dagkong bawod ang nasinati ug wa’y undang nga bunok sa uwan didto sa Luzon, apan nakat-on ‘tang tanan unsaon sa pagpanalipod gikan sa dautang epekto sa bagyo ug kabukas sa posibilidad nga adunay mga higayon nga kinahanglan nga ihikling ang panginabuhian ug ipadaplin ang garbo tungod ug alang sa pagpatigbabaw sa kaluwas gikan sa delikadong epekto sa katalagman.

Mao ni ang nahitabo sa kaulohan atol sa trahedyang Pedring. Kun sa bagyong Ondoy, daghan ang namatay ug dakong kantidad sa kabtangan ang nawa’, karon mas sayo ang warning sa mga molupyo nga nagpuyo duol sa mga sapa, sa mga dam ug sa mga baybayon. Kun sa Ondoy daghang kinabuhi ang nakalas tungod sa pagmagahi sa mga residente nga mobiya sa mga lugar nga delikado, karon sa Pedring kapin sa usa ka gatos ka libo ka mga tawo ang boluntaryong nibiya sa ilang mga balay aron luwason ang ilang kaugalingon sa hulga sa baha. Kun sa panahon ni Ondoy, daghang linya sa kuryente ang natumba ug daghan ang natumpagan og billboards, karon nabalik dayon ang linya sa kuryente ug daling nakahipos sa mga dagko nga tarpaulin ang mga kompaniya. Kun kaniadto, nagtu’d tu’d pa ang DepEd ug Ched ug mga ahensya sa gobyerno ug tunghaan kinsa ang mosuspenso sa klase, karon sayo palang gipahibawo na ang mga tinun-an nga kanselado ang klase.

Kung aduna may angayan nga daygon karon, dili lang ang ahensya sa gobyerno nga nipakita og kaandam sa pagtubag sa problemang nitumaw atol sa bagyo. Apan angayan natong saludohan ang mga tawo nga nakat-on ug nigamit sa mga leksyon nga ilang nakat-onan sa mga bati nga kasinatian sa trahedya. Angayan natong daygon ang mga negosyante nga nipadaplin sa ilang personal nga interes ug gipatigbabaw ang tinguha sa luwas nga biyahe sa ilang mga tripulante ug mga pasahero.

Email: [email protected] or [email protected].