Ikapasigarbo sa Sugbo

Kun hatagan ka og higayon pagpakita sa mga turista, lokal man o langyaw, sa labing maanindot o lamian nga simbolo sa Sugbo ug mga Sugbuanon, unsa may imong buhaton?

Nitumaw ning pangutana tungod sa sulti sa among dinapit nga eksperto sa turismo, si Vic Vergara, lumad nga taga Dumanjug nga didto makatapos sa iyang pagtuon sa Estados Unidos, sa “Atong Banat” sa DYAB Abante Pa, Bisaya! sa niaging Sabado.

Matud niya ang labing dakong bentaha sa Sugbo mao ang kaadunahan sa iyang kultura nga nagrepresentar sa kamabulukon sa iyang kasaysayan ug sa kamatinagdanon sa mga Sugbuanon.

Sa kadaghan sa kapilian, unsa man nga bahina sa Sugbo ang imong ipasigarbo sa atong mga bisita?

* * *

Pasayloa nga duna na ko’y andam nga tubag, nga ako dayong gitug-an ni Vic ug sa mga tagduma sa programa nga silang Edison delos Angeles, Yul Julia ug Atty. Ralph Sevilla: Dapiton nako sila sa akong kinaham nga pamahaw, paniudto ug panihapon kapid-an ka tuig na ang nilabay apan hangtod karon padayon nakong gihandom.

Ang akong hawak 24 ka pulgada pa dihang nangabang ko og bay sa Lakandula St. sa Barangay San Nicolas sa Dakbayan sa Sugbo. Tungod sa kinaham nakong mga putahe ug mga kan-anan, niburot ang akong hawak ngadto sa 32 ka pulgada ug wa na gyud mohiyos pagbalik.

Di ko mangangin sa mga turista, apan ganahan ko nga makasinati sila sa kalamian sa mga pagkaong lunsay nga Sugbuanon.

* * *

Ang akong pamahaw nag-asu-aso nga tinowa sa Taboan ug kan-on nga mao pay paghukad nga nagpilit pa sa kainit. P15 ra’y akong gasto. Nibaktas ko og pila ka eskina alang sa akong paniudto sa bantugang kandingan sa Panganiban. P25 ra ang ulo sa kanding nga mahimong saw-an og duha ngadto sa tulo apan ambot nganong wa ko kahunahuna sa pagpangagda.

Ang akong panihapon maoy labing lalim. Kilumkilom pa lang, kanang mag-ilog ang kahayag ug kangitngit, Pasil na ko. Aron makaabot sa unang haon sa sinugbang isda sa bato nga paig ang panit ug labo ang unod nga human matuslob sa suka ug modapat sa dila modayon og katunaw.

* * *

Tingali wa lay laing nakamaohan. Tingali mao ray maabot sa akong panudlanan. Tingali yano ra ang akong timpla. O tingali tinuod ang sulti nga duna tay kapritso nga mopalabi paghatag og kahulogan sa atong kasinatian sa pagka batan-on.

Matag kaon og tinowa, di gyud tuyuong makahinumdom ko sa Taboan, matag kaon og kanding mapadpad pagbalik sa Panganiban ug matag kinamot og sinugba mingawon ko sa Pasil.

Nausab na ang Taboan, wa nay kandingan sa Panganiban ug ambot may sinugba pa ba sa kilumkilom sa Pasil. Wa na ko makaseguro: Ganahan ba gyung modani sa mga turista o gihidlaw lang sa karaang Sugbo. ([email protected])