Pangandam sa La Niña

Sa nakalabay nga mga adlaw, grabe nga pagbundak sa ulan ang nasinati sa lalawigan sa Sugbo ug kasilinganang lugar. Matud pa sa mga taho, sinyales na kuno kadto nga nagsingabot na ang ting-ulan sa nasud human usab sa grabe nga ting-init.

Human sa grabe nga El Niño phenomenon nga midagmal sa nasud sukad sa niaging tuig, padulong usab kita sa La Niña, ang panahon sa grabe usab nga pag-ulan. Kasagaran nga mopuli gayud ang La Niña human sa hataas nga hulaw. Hilabihan tuod ang paglapdos sa El Niño sa nasud. Liboan ka hektarya sa panguma ang napildi nga miresulta usab sa bilyones ka pesos nga alkanse tungod lagi sa nag-uga nga yuta mugna sa dakong kakulangon sa tubig.

Gawas sa mga tanom, biktima usab ang kahayopan sa maong hulaw. Daghan usab sa mga hayop ang nangamatay tungod lagi kay wala kaagwanta sa grabe nga kainit sa panahon. Wala gayud mag-expect ang tanan sa mabangis nga hulaw nga mihapak sa nasud.

Maayo na lamang kay misugod na ang mga pag-ulan. Ug nagpasabot kini nga padulong na kita sa tugnaw nga panahon. Hinuon wala pay opisyal nga pahayag ang PAGASA niini. Apan dili na gayud kapugngan ang pag-abot sa ting-ulan. Apan sa umaabot nga La Niña, dakong pangutana usab kung unsa ba ka andam ang tanan dinhi sa Sugbo sa mga pagbaha nga dala sa mga bagyo nga molapdos unya sa lalawigan. Dili gayud unya kalikayan nga daghan na usab ang mapildi niining mao nga kalamidad.

Basin ba kun kutob lamang sa pasiatab ang mga lokal nga opisyal nga andam na kuno sila sa mga pagbaha, landslides ug uban pa nga moigo panahon unya sa grabeng mga pag-ulan. Apan kun mahitabo na gani, kulang diay sila sa aksiyon.

Hinaut nga dili na mahitabo ang susama ka ngilngig sa Bagyong Yolanda nga nakapakurat sa kalibotan sa dihang liboan ang namatay ug bilyones nga kantidad sa kabtangan ang nahanaw tulo ka tuig na ang nakalabay.

Kun unsa ka andam ang tanan pag-abot unya sa La Niña, agta ra ang nasayod. Hinuon di gyud angay nga mokumpiyansa ang tanan. Kay kun nagkulang kita sa preparasyon sa umaabot nga mga panghitabo, nan delikado nga maabtan ta sa demalas inig lapdos unya ni La Niña.