Bisan sa ahat nga pangangkon sa kadaugan ni Russian President Vladimir Putin ug sa pagpamugos ni US President Donald Trump nga mga Amerikanhon maoy maka-una sa mga bakuna nga mahimo sa mga pabrika sa Estados Unidos ug Uropa, ang China maoy giisip sa mga eksperto nga maoy nakabentaha sa kalibotanong lumba sa paghimo og bakuna batok sa COVID-19.
Kay sa walo ka kandidato sa bakuna nga gipaubos na sa Phase 3 sa clinical trials, upat ang gikan sa China, tulo ang gikontrata ni Trump ug usa ang gikan sa Australia.
* * *
Laing bentaha sa mga kandidato sa bakuna sa China: Gitumong nila ang nagkalainlain nga mga aspeto sa pagsagang sa SARS-Cov-2, apil nang paggamit sa kinaraan nga paagi sa paggamit sa patay o luya nga kagaw aron pagtudlo ug pag-andam sa immune system sa pag-atake sa tinuod nga kagaw.
Sa pikas nga bahin, ang tanang kandidato sa bakuna nga nisud og kasabotan uban sa gipasiatab nga Operation Warp Speed ni Trump pulos nagsandig sa labing bag-o nga mga teknolohiya. Nga wa pa sukad masukad makahimo og bisan unsa nga bakuna.
* * *
Gikabalak-an nga kon ang China maoy makahimo sa labing unang bakuna nga mapamatud-an nga epektibo batok sa COVID-19 ug luwas alang sa mga pasyente:
Laktawan sa China ang mga Amerikanhon sa iyang pagpanghatag sa bakuna sa katawhan sa ubang kanasuran, apil nang mga alyado sa Estados Unidos, nga mahimong mapugos sa pag-abli sa ilang mga ekonomiya sa China; ug
Bisan pa kon manghatag ang China, isalikway ni Trump o sa iyang karibal nga si Joe Biden nga di kasaligan ang bakuna.
* * *
Laing gikahadlokan mao ang kahigayonan nga mamolitika si Trump sa bakuna: Nagpakahilom lang sa ahat nga pangangkon ni Putin kay nabantang man nga wa pay bakuna ang Russia; apan mahimong di na siya papugong kon makamugna nang China og tinuod nga bakuna.
Mahimong iyang pugson ang Food and Drug Administration (FDA), nga nahudlat na niya sa pagtugot sa hydroxychloroquine bisan sa mga ebidensiya nga mas makadaot kay sa makatabang sa mga pasyente sa Covid-19, sa pagpanglaktod sa mga pagtuon sa mga bakuna aron nga makapangangkon sab siyang may panagang nang Estados Unidos batok sa Covid-19.