Dinastiya ni Humabon

Sama sa hamtong nga mga politiko sa bag-ong Sugbo nga nabalaka sa talisawop nilang adlaw ug nahadlok kinsay mopuli nila sa gahom, si Rajah Humabon may samang palas-unon sa labing una nilang panagtagbo ni Ferdinand Magellan 498 ka tuig ang nilabay.

Gihulagway ni Antonio Pigafetta, ang Italyanong makinaadmanon nga nikuyog sa pagdunggo ni Magellan sa Sugbo, nga hamtong si Humabon ug nahingawa nga way lalaking anak nga makapuli niya. Kay pulos babaye ang upat ka anak sa iyang unang asawa.

* * *

Sama sa nisunod nga mga pangu sa Sugbo, gitino ni Humabon nga magpabilin ang iyang pamilya sa gahom bisan kon mobiya na siya sa kalibotan pinaagi sa pagtudlo nang daan og puli. Giila ni Pigafetta sa iyang librong Relazione del Primo Viaggio Intorno Al Mondo ang napilian ni Humabon isip prinsipe nga mao ang iyang pag-umangkon nga si Tupas:

• Nga anak sa igsuon ni Humabon nga si Bendahara;

• Nga giminyo ni Humabon sa iyang kamaguwangang anak nga babaye nga ginganlan og Humamai; ug

• Nga nakahatag na ni Humabon og apo nga babaye dihang niabot silang Magellan ug kaubanan.

* * *

Apan si Fray Rodrigo de Aganduru Moriz, misyonerong Agustino nga nakapuyo uban sa mga Sugbuanon 80 ka tuig human sa pagkamatay ni Magellan ug nakahinabi sa mga sumusunod ni Humabon, niila ni Tupas nga anak ni Humabon.

Si Moriz nga gikutlo ni Dr. Danilo Madrid Gerona sa iyang librong Ferdinand Magellan nga si Humabon ginganlan sab og Pantupas, o amahan ni Tupas, agad sa karaang taras sa pagsagop sa mga amahan sa ngan sa ilang kamaguwangang anak nga lalaki.

* * *

Si Rajah Tupas, anak man o pag-umangkon ni Humabon, mao nay hawod sa Sugbo sa pagdunggo ni Miguel Lopez de Legazpi sa Sugbo niadtong 1565. Kay giingon man ni Pigafetta nga 24 anyos si Tupas niadtong 1521, sa ato pa 68 anyos na sa iyang pakiggubat ni Legazpi.

Di ikahibung nga samtang mahigalaon si Humabon ni Magellan nisukol si Tupas ni Legazpi. Kay prinsipe na si Tupas dihang gipaluba ni Humabon ang mga Katsila nga nanganaog sa mga barko ug nitambong sa piging nga iyang gidalit sa baybayon sa Sugbo human napatay si Magellan sa Mactan.

Show comments