Mga pangandoy sa 2019

Apil sa akong mga pangandoy karong bag-ong tuig mao nga hingpit na mi nga mohunong sa paggamit og papel sa inadlaw nga operasyon sa among sibyaanan ug nga di mi kinahanglan nga mosungasong sa nagkamang nga trapiko sa Metro Cebu aron sa paghipos ug pagsibya og mga balita sa tibuok adlaw ug gabii.

Mao sab ni ang akong pangandoy sa bag-o lang nanamilit nga tuig 2018 ug sa nangagi pang katuigan. Apan nagpabilin silang mga pangandoy nga way katumanan. Ug nabalaka ko nga di lang gihapon namo makab-ot karong tuiga.

* * *

Mga pagtuon nagbutyag nga inay motidlom nisulbong ang konsumo sa papel sa niaging tuig. Wa lang napakyas ang kampanya sa “paperless offices,” nadugangan pa g’yud ang sapaw sa mga dokumento sa nagkalainlain nga mga buhatan sa gobyerno ug pribadong mga kompaniya.

Gibasol ang taras sa mga tagduma sa mga buhatan sa gobyerno ug sa labing dagko nga pribadong mga kompaniya sa paghimo og hard copies sa tanang digital documents, apil na ang emails, aron masubay ang mahinungdanon nga mga transaksiyon ug malikayan ang makadaot nga mga palusot ug mga pagpanlaktod.

* * *

Apan lahi ang hinungdan nganong di pa “paperless” ang among news operations hangtod karon. Kay di man unta mi kinahanglan nga mopatik og mga resibo ug ubang dokumento sa mga transaksiyon sa panalapi. Busa mahimo ra g’yud unta nga way papelay.

Wa mi laing kapilian kon mokagar ang internet connection. Ang field reporters makapada lang sa mga balita ug ang desk makakuha lang sa mga detalye pinaagi sa kinaraang pagdiktar sa telepono ug pagpatik sa mga detalye sa papel.

* * *

Di sab masaaron ang lain nakong pangandoy nga inay mangadto sa sibyaanan, magsibya na lang gikan sa among mga pinuy-anan. Ang reporters makighinabi sa mga tinubdan sa balita pinaagi sa chat o video calls ug ang anchors modawat sa ilang mga taho sa way pagbiya sa ilang mga bay.

Kon mokaging ang internet, mapugos paggamit sa kinaraang telepono nga tayaong lata ang tingog. O, kon pawngon na sab ang cellsites karong Piyesta Senyor, mobalik og kitkit sa UHF o VHF radios. Maong matinuod lang ang akong mga pangandoy kon wa nay pawung-pawong ang internet.