Baratilyo nga multa

Pagbayad og P200,000 nga multa ug pagpananom og gikan sa 7,500 ngadto sa 15,000 ka bag-ong punoan sa kahoy. Mao ni mga silot nga gipahamtang sa Department of Environment and Natural Resources batok sa 8990 Holdings Inc., ang developer sa Deca Homes subdivision sa Kalunasan sa Dakbayan sa Sugbo.

Napamatud-an sa Environmental Management Bureau sa DENR Central Visayas nga, bisan sa pag-insistir sa developer nga nakuha nila ang tanang gikinahanglang permiso, ilegal ang pagpamutol sa 151 ka punoan sa kahoy nga nakapaupaw sa dakong bahin sa bukid (19,684 square meters) sa Sitio Laya sa Kalunasan nga gitakda nilang tukoran og 408 ka panimay.

* * *

P50,000 ang multa sa kalapasan sa matag usa sa 16 ka kundisyon sa Environmental Compliance Certificate  nga giluwatan sa EMB ngadto sa 8990 Holdings. Sa pakisusi sa EMB ug DENR sa kontrobersiyal nga proyekto, napamatud-an nilang upat ka kundisyon ang wa matuman sa developer:

• Pagkuha og tree cutting ug earth balling permit gikan sa buhatan ni Environment Secretary Ramon Paje;

• Pagtukod ug pagpalambo og nursery alang sa lawngon nga mga kahoy;

• Pagsumiter sa updated categorization risk plan sa bukirang luna nga giila sa DENR nga nameligro sa pagbaha ug pagdahili sa yuta; ug

• Pagsumiter og compliance monitoring report.

* * *

Apan tungod sa pag-angkon dayon sa developer sa ilang kasaypanan ug boluntaryong pagtambong sa technical conference nga gipatawag sa DENR sa niaging semana, gimenosan ang multa gikan sa P200,000 ngadto na lang sa P80,000 (o P20,000 na lang sa matag kalapasan). Kana kon makabayad ang developer karong Martes, Marso 10.

Hinaot nga di sab baratilyuhon ang gidaghanon sa mga bag-ong mga kahoy nga kinahanglang itanom sa developer. Kay 151 man ka punoan ang giputol, kinahanglang mananom ang developer og gikan sa 7,550 ngadto sa 15,100 ka punoan nga kinahanglang bantayan ug amumahon hangtod nga hingpit nang modako.

* * *

Daghang salamat sa kapaspas ni DENR 7 Regional Executive Director Isabelo Montejo pagpahamtang sa silot human na amo ibisto ang kalapasan sa Tubag! sa ABS-CBN Channel 3 ug DYAB Abante Pa, Bisaya! Hinaot nga tinud-on ang pasalig nga susihon ang trabaho sa ubang developers pagtino nga wa sab manamastamas sa kinaiyahan.

Tukma na bang silot nga gipahamtang pagtapak sa dakong kadaot sa kinaiyahan ug sa gikahadlokan sa taga Kalunasan nga mas dakong hulga sa katalagman nga ilang mahiagoman? Igo na bang makapatagam sa ubang developers paghimo og mga palusot ug pagpanglaktod? Mangahas mi pagpahinumdom sa DENR nga ang ilang trabaho mao ang pagpanalipod sa kinaiyahan, di ang pagpaundayon sa mapahimuslanon nga mga negosyante ug tigpatuman sa mga proyekto nga makabuong sa kinaiyahan ug makapakuyaw sa kinabuhi sa katawhan.