Hindi puwede mag-social distancing habambuhay dahil sa COVID-19. Likas sa tao na makisalamuha sa kapwa. Sa trabaho, laro o sampalataya, natural maglapit-lapit, dikit-dikit. Hindi uubra sa pabrika o bukid ang kanya-kanya at layo-layo. Sa team sports at games, patintero o pro basketball, nagkakatamaan, at tabi-tabi ang nanonood. Sa simbahan kapit-kamay pa nga sa ilang ritwal.
Para mag-normal ang buhay dapat makatuklas ng bakuna kontra sa COVID-19. Kapag naging immune ang 60-80% ng populasyon – herd immunity – ligtas na ang mundo sa pandemic.
Hindi matiyak kung ilang buwan o taon bago magka-bakuna. Habang wala pa ito, kailangang patuloy at paulit-ulit ang targeted testing, contact tracing, paggamot sa impektado, at community lockdowns.
Samantala kailangang makapaghanapbuhay ang mga walang sakit. Paano sila mapapanatiling malusog? Dito papasok ang teknolohiya.
Dine-develop sa America at Europe ang app, de-GPS o -Bluetooth, na mag-aalerto kung napadikit ka sa isang COVID-19 positive, para magpa-test at mag-self-quarantine ka agad. Maaabisuhan mo ang mga nakadikit mo naman na kakilala na dapat magpa-test at self-quarantine rin sila. Contact warning, tapos smart testing. Organisado at pukado ang kilos ng lahat. Boluntaryong kokonekta lahat sa app: Peer-to-Peer.
Dapat ikabit sa healthcare system ang app, pero hindi kailangan ibigay sa gobyerno ang kontrol. Ang personal data ay nasa kanya-kanyang gadget. Walang peligro na ikalat o magamit sa masama.
Sinasabing 75% ng mamamayan ang may smartphone. Mainam mabigyan ng gobyerno ng simpleng unit – may Wifi – lahat ng wala pa. Mainam din idaan sa malimit na independent audit ang sistema, para matiyak na hindi inaabuso at walang ninanakaw na confidential info mo.
* * *
Makinig sa Sapol, Sabado, 8-10 ng umaga, DWIZ (882-AM).