EDITORYAL - Mga dapit nga di angay puy-an

Dagnang kabalayan ug mga gamit panagatan ang nangaguba dinhi sa Sugbo sa paglabay sa bagyong Vicky sa miaging gabii. Gibanabanang kapin ka gatos ka balay ang naguba diha sa Dakbayan sa Lapu-Lapu ug duna sab sa ubang LGUs sa lalawigan.

Ang mga balay nga nangaguba sa Lapu-Lapu anha gitarok sa mabaw nga bahin sa Mactan Channel. Kining mga kabalayan pipila ka dekada nang naa diha ug makadaghan ng higayon nga nagusbat sa mga nangaging mga bagyo, apan mura lang sila og mga uhong nga nagsige og turok.

Apan sa paglabay sa panahon nagkadaghan na ang mga insidente sa pagkaguba sa mga kabalayan matag dunay bagyo ug nakadugang kini sa mga hunahunaon sa mga lokal nga opisyales ug sa nasudnong kagamhanan.

Tungod niini, ang gobiyerno mimando nga kinahanglang ipatuman ang 3-meter legal easement nga dili gyud papuy-an ang tulo ka metros nga tampi sa sapa o sa baybayon aron magamit kini sa publiko ug dili sa pribadong tawo.

Gawas pa sa “public use” malikayan sab ang pagdaghan sa mga maapektahang mga residente panahon sa nga dunay bagyo o pag-awas sa tubig kun kusog ang uwan.

Apan bisan pa man niini, ug sa reyalidad nga duna gyuy risgong nagpaabot kanila daghan gihapon ang mga nagtukod og mga balay sa mga mabaw nga bahin sa kadagatan.

Usa sa rason niini, wala silay laing kapadulngan tungod sa kakabus ug ang gobiyerno wala man sab magtagad sa ilang kahimtang aron sila mapangitaan sila og luwas nga relokasyon.

Ayha lang sila mahinumdoman sa nagkadaiyang ahensiya kun naigo na sila sa katalagman. Ayha pa mopakita og pagbati ang mga ahensiya karon nga nabiktima na sila sa katalagman.

Dili unta kini mahitabo kun kining mga hingtungdang mga ahensiya boluntaryong miadto aning mga dapita ug gihimo ang tanan aron maagni ang mga residente pagbiya sa lugar.

Ang mga sapa, linaw, baybayon ug kilid sa mga bung-aw ug bukiod giisip nga mga danger zones ug dili gyud unta angay puy-an. Ang mga lokal nga opisyales mohimo unta og mga lakang aron matabangan kining mga namuyo sa danger zones.