EDITORYAL - Tutukan ang nagkinahanglan

Karon nga aduna nay mga lugar sa Pilipinas nga gipaubos nalang gikan sa enhanced community quarantine ngadto sa general community quarantine, panahon na nga ang gobiyerno motutok sa mga dapit nga pabiling apektado sa coronavirus disease (COVID-19).

Sa pagsugod sa gipatumang ECQ, daghang mga lugar sa nasud ang nahunong ang ekonomiya apan sa paghimo niini, hasta ang pundo sa gobiyerno sa nasud ug lokal nga mga kagamhanan nahurot-hurot.

Daghanan sa mga molupyo sa mga lugar ubos sa ECQ ang gikinahanglang tabangan kay gawas nga naay daghang kabus, daghan sab ang nawad-an og trabaho.

Gawas sa pagkaon, nigasto usab ang gobiyerno para sa mga tambalanan ug daghan pang uban aron masigurong maputol ang pagkuyanap sa viruss. Bisan gani mga kompanya nangahutdan nasab og mga pundo kay nipadayon sila sa operasyon bisan wala nay gikita.

Kining mga lugar nga gipaubos nalang sa GCQ angay hinayhinayan og tangtang ang mga ayudang pinansiyal sama anang mga special amelioration fund sa DSWD, mga hinabang gikan sa DOLE ug uban pa.

Kay ubos sa GCQ, mahimo nang makabalik sa trabaho ang ubang mga naniradong kompanya, makabalik na og pangabli ang pipila ka mga negosyo bisan sa limitadong kapasidad. Igo-igo nga makatuyok pagbalik ang ilang lokal nga ekonomiya.

Nasayran nga 23 milyones ka mga panimalay ang gihatagan og hinabang sa gobiyerno. Kun maiban-ibanan ang kinahanglang hatagan sa ayuda, mas mapadali ang pagbangon sa mga lugar nga maoy nagrabehan sa pandemic tungod kay mabuboan man kini sa mga pundo alang sa panginahanglan niini.

Ang Metro Cebu, Metro Davao ug Metro Manila ug pipila ka probinsya ang labing naapektahan sa virus.

Kaning mga dapita padayon pang ubos sa ECQ ug dinhi sab sa maong mga dapit nahimutang ang mga dagkong negosyo busa, mahinungdanon kaayo nga matutokan kini sa nasudnong kagamhanan aron makabarog pagbalik ang ekonomiya sa nasud.

Gawas sa nasudnong pangamhanan, hasta ang mga local government units nigasto sab sa ilang nagkadaiyang pundo sa unang mga semana sa krisis.