EDITORYAL - Wa nawala ang pork barrel

Dako kaayo ang isyu bahin sa pork barrel dinhi sa nasud. Gani mao kini ang rason kun nganong nalangay ang pagpasar sa 2019 Budget Appropriations kay sa miaging semana nalang kini giaprubahan sa bicameral committee.

Nalangay pagpasar ang budget tungod sa mga ‘budget insertions’ sa mga kongresista ug mga senador nga gidudahang mga pork barrel nila.

Ang maong mga insertion nadepensahan man hinuon nila nga ilahang mga proyekto sa ilang mga konstituwente.

Sa panahon ni kanhi presidente Benigno Aquino III naukay ang pork barrel scam sa dihang gipangusgan sa iyang administrasyon ang paggukod sa mga magbabalaod nga nibulsa sa ilang pork barrel human nabisto si Janet Lim Napoles. Pinaagi sa mga imbestigasyon daghang nasakpang magbabalaod nga gidudahang nibulsa sa ilang mga pork barrel funds pinaagi sa mga dummy non-governmental ug mga farmer’s and fisherfolk cooperatives nga mugnamugna ra diay ni Napoles.

Subo lang nga pipila niining maong mga magbabalaod wala pa gyud masakpi samtang ang uban gipaubos na sa imbestigasyon samtang si Napoles gitanggong na sa prisohan.

Ang Korte Suprema nag-ingon nga ang paghatag og pork barrel ngadto sa mga magbabalaod unconstitutional sa desisyon niini nga gipagawas niadtong 2013.

Sa panahon ni Aquino P25 bilyones ra ang napagawas nga pork barrel fund o Priority Development Appropriation Fund (PDAF) apan karong tuiga, adunay P99 bilyones nga “pork” nga bahinon ang mga magbabalaod.

Kung buot bayang hunahunaon, ang pork barrel fund dili dautan kun gamiton lang gyud sa gitaganang gastohanan. Kay ang ubang mga magbabalaod nga nahatagan niini nagtinarong man sa paggamit niini para sa ilang mga konstituwente.

Nabati lamang kini sa dihang giliko ang pundo inay sa mga proyektong ilang giingong gastohan, adto man hinuon sa ilang mga bulsa ug sa gipasanginlang pork barrel scam queen nga si Napoles.