One voter, one ballot

Ang Comelec adunay ruling nga ang matag botante hatagan lang og usa ka balota. Sa ato pa, kun masayop ka, iluwa ang balota sa “vote counting machine,” ug na-disenfranchise ka na,  wala ka makabotar. Ang-ang man og imong lalison ang makina?

Gumikan ning maong policy, daghan ang na-disenfranchise nga botante sa mga election sa 2010 ug 2013, tungod kay sa ilang mga sayop, wala sila hatagi og laing higayon pag-fill up sa bag-ong balota, aron ma-corrected ang sayop.

Hinungdan nga ang Integrated Bar of the Philippines (IBP) ug ang Legal Network for Truthful Elections (LENTE), nanawagan sa Comelec pag-scrap kon pagwagtang sa maong policy.

Ilang gisugyot nga magpatik og extra nga mga balota alang sa eleksyon sa Mayo 9 sunod tuig. Wala sila mangayo og kaliboan nga extra ballots, kondili, mga 10 o 15 lang ka subrang balota matag precinct.

Ang gikahadlokan sa Comelec nga ang mga extra ballots adto unya mahipunta sa mga balhiboong kamot, ug gamiton sa pagmaniobra sa pag-ihap, mao nga miinsister sila nga one voter, one ballot ra gyud.

Bitaw, kuyaw sab no?

* * *

Usa sa mga hinungdan sa pagkalangay o sa dili paghinayon sa mga dagkong infrastructure projects sa kagamhanan mao ang suliran sa right-of-way, diin molungtad og tagpila ka tuig, una maresolbar ang suliran, kun maresolbar man.

Maoy hinungdan nga binilyon ka pesos nga kantidad sa infrastructure projects ang malangay o dili gyud mahinayon.

Atong lauman nga ang mga balaudnon sa Senado ug sa Lower House mapasar sa dili pa ang construction ban gumikan sa nagsingabot nga election. Ang Senate version nga gi-file ni Senador Bongbong Marcos, chairman sa local government and public works committee, susama ra sa version sa House of Representatives. Sa ato pa, dili lisud ang paghiusa ug pagpasar sa duha ka version.

Tuyo sa balaudnon, mao nga lig-unon ug dalion ang mga paagi pag-acquire sa right-of-way nga maagian sa proyekto. Ug ipaagi sa negotiated sale diin ang current fair market value maoy basihan sa presyo pagpalit.

Mieksplikar si Marcos: “As a mutually beneficial solution and as a matter of policy, negotiated sale is preferred and more attractive as a mode of acquisition wherein the current fair market value of the land shall be immediately made the basis of the negotiated sale price, net of all transfer-related taxes.”

Dugay na kaayo ning problemaha. Daghan na kaayo nga mga dagkong proyekto ang natanggong, ang uban wala gayud mapatuman.