Paghipos sa mga kabos

Naabtan nako ang pipila ka bata ilawom sa taytayan sa Barangay Mabolo sa Dakbayan sa Sugbo nga wa magtagad pagtago sa ilang kalihokan gikan sa katawhan nga nangagi sa ibabaw--pagpanigarilyo ug pagsimhot og rugby. Mao ning mga bataa nga gironda sa kapolisan nga gipangulohan ni Acting Cebu City Mayor Edgar Labella pila ka buwan ang nilabay.

Way kausaban sa ilang kahimtang. Nagkadaghan gani hinuon sila. Inay managana, nadugangan pa ang ilang kamapangahason sa pagpakita sa ilang kaugalingong kalibotan ngadto sa tanang nilili ug nilingi nila. Human sa kontrobersiyal nga ronda, wa nay dugang lakang nga gihimo ang City Hall batok nila. Wa na say nagtagad pagtabang nila.

***

Samtang nakigsulti ko sa pipila ka bata, may hamtong nga babaye nga niduol. May gipangita. May giduol siyang batan-ong babaye. Sa sinugdanan, hinay ang ilang panagsulti. Hangtod nga inanay nga nagmasuk-anon ug nagkakusog ang tingog sa hamtong. Nibawos sab og singka ug nipasiga sa iyang mata ang batan-on.

"Pauli na sa inyo! Ulia tong imong inahan nga nagpatay-patay og trabaho pagbuhi ninyo! Ayaw pagpakauwaw sa mga tawo!" nisiyagit na gyod ang hamtong nga babaye dihang nipalayo nang batan-on gikan niya. Kinsa isog sang nisumbalik: "Ayaw pagbuot! Pasagdi mi dinhi! Bahalag way makasabot namo!"

***

Komplikado ang kahimtang sa kabataan sa kadalanan. Di sila mahimong ibton lang, panghipuson, kaliguon, ipanglista, pakan-on ug pasagdan. Nga maoy gihimo sa niaging mga tigom sa Asia Pacific Economic Cooperation niadtong Agosto, Septiyembre ug Oktubre ug sa pagduaw ni Pope Francis niadtong Enero. Apan nibalik ra gihapon ang mga bata sa ilang nahimutangan pagkawa na sa mga dumuduong.

Nitambag ang mga eksperto nga sa di pa himuon ang bisan unsang pagronda ug paghipos sa kabataan sa kadalanan, angayng andamon una ang mas luwas nilang pahimutangan, tultulon daan asa iuli sa ilang mga ginikanan o kaparyentihan ug sabuton daan ang mga barangay ug mga organisasyon nga makasagop ug makaatiman nila. Tungod sa kalisod, way ganahang mosugod.

***

Maong sakto si Cebu Archbishop Jose Palma ug ang mga tagduma sa pagpangandam sa International Eucharistic Congress (IEC) sa Dakbayan sa Sugbo sunod buwan sa ilang pagbadlong sa lokal nga mga opisyal nga nagplano na sab paghipos sa kabataan sa kadalanan.

Hinaot nga ang Simbahang Katoliko makapakita sa gobyerno sa mas tawhanon nga pag-atiman sa kabataan sa kadalanan. Di lang aron taguon gikan sa mga manambong sa Piyesta Senyor ug Sinulog Grand Parade ug sa lokal ug langyawng mga delegado sa IEC. Kon dili aron katanyagan og mas luwas nga mga pinuy-anan uban sa ilang mga ginikanan. Ug kahatagan og mas malahutayong kahinguhaan bisan wa nay mabulukong mga piyesta ug kalibotanong mga tigom nga angay untang ipahinungod sa labing kabos sama nila.

[email protected].