Mariano Mantos Jr...! Lanog kaayo ang mikropono dihang gianunsyo na ang ngalan ni Mar sulod sa Cebu Coliseum nga usa sa migradwar sa kursong Mechanical Engineering. Misulbong ang masipang pakpak.
Gikan sa talay sa mga estudyanteng migradwar diha sa ilang tagsatagsa ka mga lingkuranan nga nagsul-ob og toga, abtik kaayo ang mga lakang ni Mar nga misaka ug mipaso paingon sa entablado aron sa pagdawat sa iyang diploma. Nagkibotkibot ang iyang baba. Nagkadaiya ang hilom niyang gituaw.
"Ginoo, salamat nga natuman na gayod ang akong gipangandoy sa kinabuhi! Natapos ko na gayud ang kursong mechanical engineering! Ug kun buligan sa kapalaran nga makapasar dayon ko sa board exam sa umaabot, hingpit na unya ang akong pagka-lisensyanong enhenyero...!"
"Pa, Ma, alang kaninyo kining akong diploma karon..!"
"Alang sab sa akong special someone kining akong gradwasyon karon nga naghambin og talagsaong gasa...!"
Tungod kay mga basurero lamang ang iyang Papa Nelson ug Mama Tita, nagdako si Mar sa tumang kakabos sa dapit sa eskuwater. Bugtong siyang anak. Apan naghambin siya sa lig-ong determinasyon sa iyang kabatan-on.
May pangandoy siya sa iyang kinabuhi. May ambisyon siya nga mopadayon sa pag-eskuyla sa hayskol ug kolehiyo. Alang kaniya, dili babag ang kakabos sa tawo aron sa pagtapos og usa ka kurso sa kolehiyo. Nasuwertihan si Mar nga nadawat nga working scholar sa usa ka dakong unibersidad sa siyudad, gikan pa sa hayskol ug hangtod na sa kolehiyo. Wa siya maghasol sa dugang galastohan sa iyang pag-eskuyla ngadto sa kabos niyang mga ginikanan.
Sa matag Sabado ug Domingo nga way klase ang unibersidad ug way duty si Mar, mosayidbit pa gyud siya sa pagpanarbaho alang sa dugang kinitaan. Sayo sa kadlawon, manuroy na si Mar sa kadalanan og mga kopya sa Banat News. Gikan sa alas otso sa buntag, hangtod sa udto, manuroy siya og taho nga magsinangay sa duha ka balde.
Sa hapon, manglimpiya buta siya ug inigkagabii, manuroy siya og balut. Nakatigom gayud si Mar og dugang kinitaan aron makapasar sa pitse-pitse niyang pinansyal nga panginahanglan sa iyang pagka-working scholar. Monas ginhawa gayud nga pag-antos ni Mar.
Dihang nahikanaog na si Mar gikan sa entablado, malipayon siya nga gisugat sa iyang Papa Nelson ug Mama Tita nga migakos kaniya. May gihunghong kaniya ang iyang inahan.
"Mar, dunay mikuyog kanamo ni Papa mo, aron mopahalipay sa imong gradwasyon ning adlawa...!"
Paglingi ni Mar, maoy nabati niya ang tam-is ug paraygon nga timbaya kaniya ni Ipen, ang dalagang maestra nga anak sa barangay kapitan sa ilang dapit nga iyang gipanguyaban ug mipasalig nga dawaton ang iyang gugma, kun makatapos na siya sa iyang kurso sa kolehiyo.
"Congratulation, Mar! Ang umaabot nga Engr. Mariano Mantos Jr! ni Ipen nga mipig-it sa kamot ni Mar. Kalit nga gigakos ni Mar ang maestrang dalaga nga wa gyud moreklamo.
"Yes, Ipen! Ikaw ang akong special someone ning akong gradwasyon karon...!"
"Oo, Mar! Gasa ko kanimo karon ang akong gugma! I love you!"
Atubangan sa iyang Papa Nelson ug Mama Tita ug sa daghang migradwar, padayon nga hugot nga nagginaksanay sila si Mar ug Ipen. (Kataposan)