Eksperimento sa piniliay
Usa ang Sugbo sa napilian sa Commission on Elections (COMELEC) nga pasuwayon sa bag-o ug mas sayon (ug hinaot nga mas kasaligan) nga paagi sa pag-ila kinsay lehitimo ug kinsay peke sa mga botante nga magpanon sa mga presinto sa lokal ug nasudnong piniliay karong Mayo 13.
Di na manu-mano ang pagsusi naa ba sa opisyal nga listahan sa COMELEC ang mga botante sa di pa tugotan nga makabotar.
Igo na lang sila nga motamla sa ilang tudlo o kumagko sa Voter Registration Verification Machines (VRVMs) nga mogamit sa live fingerprint scanning technology.
* * *
Gawas sa Sugbo, laing 13 ka mga dakbayan ug lalawigan sa Pilipinas nga pamutangan sa VRVMs. Tungod sa limitasyon sa makina, gipahibawo sa COMELEC nga ang mga presinto ra sa siyam ka dakbayan sa Sugbo, sa ato pa way bisan usa ka lungsod dinhi sa ato, ang mabutangan sa VRVMs.
Tugotan ang botante nga makabotar kun mawa ang kolor nga puwa sa tamlaanan sa VRVM.
Kun magpabiling puwa ang tamlaanan, ipatamla sa botante ang uban niyang mga tudlo.
Hatagan siya og hangtod sa upat ka kahigayonan.
* * *
Kun di gyud motakdo ang mga tudlo ug kumagko sa biometric data sa VRVM human sa ikaupat nga pagsuway, modangop ang mga magtutudlo nga nagduma sa presinto sa naandan nga manu-mano nga pagsusi sa listahan sa rehistradong mga botante.
Sa ato pa, ang VRVMs di garantisado nga makabadlong sa flying voters o mga impostor.
May kahigayonan pa gani nga makapasamot sa kalangay sa piniliay, kay mahimo lang nga laing sapaw sa kuti nang daan nga proseso sa pagbotar.
* * *
May laing problema nga nakit-an si Atty. Emil Maranon, chief of staff ni kanhi COMELEC Chairman Sixto Brillantes: Ang biometrics database sa COMELEC nahipos sud sa kapin sa napu ka tuig ginamit ang nagkalainlain nga computers gikan sa nagkalainlain nga suppliers; sa ato pa, mahimong managlahi sab ang kakasaligan sa nahipos nga kasayuran.
Makabasa ba ang VRVMs sa tanang biometric data gikan sa karaan ug bag-o nga data capturing machines nga mahimong nagkalainlain ang operating systems, nga gigamit sa nagkalainlain nga hugna sa rehistrasyon, nga giduma sa nagkalainlain nga mga kawani sa mga buhatan sa COMELEC?
* * *
- Latest
