Samtang mahinangop, di ‘ta angay’ng matagbaw sa pagsuspenso sa ikaduhang hugna sa buhis sa mga produkto sa lana sugod karong Enero 1, 2019. Kay igo ra ning makapugong sa dugang uminto sa presyo sa inadlaw’ng mga palaliton kon patongan og laing P2 matag litro ang krudo ug gasolina.
Di na makapaubos pagbalik sa naglumpayat nga mga presyo sa mga produkto ug mga serbisyo karong tuiga tungod sa nagkadungan nga pagsulbong sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan ug sa unang hugna sa makalilisang nga excise tax sa lana karong tuiga.
* * *
May sukaranan si Senador Bam Aquino sa pagpahinumdom ni Presidente Rodrigo Duterte nga dako ang natampo sa iyang gipamugos nga Tax Reform for Acceleration and Inclusion (TRAIN) Law sa pagburot sa inflation rate, nga nisukod sa kapaspas sa pagsaka sa presyo sa nag-unang mga panginahanglan, sa kinatas-ang ang-ang sa siyam ka tuig.
Kon nalimot na ang presidente, naglumpayat ang mga presyo dihang gipatongan sa dagkong buhis ang lana karong tuiga: P2.65 matag litro sa gasolina; P2.50 matag litro sa krudo; ug P2 matag litro sa kerosene ug Auto-LPG.
* * *
Sa ato pa, ang makapaus-os sa mga presyo karong tuiga mao ang pagtangtang sa labing dakong sukaranan: Ang unang bunal sa tulo ka tuig nga sunudsunod nga santako sa buhis sa lana ubos sa TRAIN Law.
Di makatabang sa mga paningkamot sa pagpaubos sa mga presyo ang pasidaan sa economic managers ni Presidente Duterte nga ang pagsuspenso sa dugang buhis sa lana sa 2019 mahimong molungtad lang og tulo ka buwan.
* * *
May kahigayonan diay nga sugod sa Abril sunod tuig, ipahamtang ang ikaduhang hugna sa excise tax sa lana: Kuridas nga P2 nga patong sa matag litro nga mopasamot pagpaburot sa mga buhis sa krudo (P4.50), gasolina (P9.00), kerosene (P5.00) ug auto LPG (P4.50).
Mahimong makapagaan sa palas-unon ang gitakdang pagtidlom sa presyo sa lana sa kalibotanong merkado.
Apan makapadasig sab sa pamunoan sa pagpaugat pagkolekta sa ikatulong hugna sa excise tax sa lana sa tuig 2020 nga mopaburot sa kinatibuk-ang buhis sa matag litro sa gasolina (P10.00), krudo (P6.00), kerosene (P6.00) ug auto LPG (P6.00).
* * *