Malinawon ang paghulagway sa kapolisan sa pagtimaan sa All Saints ug All Souls Day, particular na dinhi sa Sugbo.
Mao sab kini ang akong namatikdan sa pagsuroy nako sa mga sam-ang atol sa Kalag-Kalag coverage.
Base sa akong obserbasyon sa mga major cemeteries, dili man daghan, o huot kaayo ang mga tawo, kon itandi nato sa nangaging katuigan.
Gani, diha lang sa menteryo sa Caretta ug Calamba, wala gani butangi og metal railings sa tunga sa karsada sukwahi sa nakalabay’ng tuig aron pagkontrol sa mga tawo nga dili magpataka og labang. Sa sulod sa sam-ang usab, namentinar man ang kasapsay sa sitwasyon sa mga tawo diin didto na sila nagpundo sugod pa sa gabii sa Oktubre 31.
Nagbalon sila og mga pagkaon ug didto na nagsalosalo nga mura’g nahimong reunion sa mga buhi ug minatay. Duna may mga nasakmit nga bladed instruments sa ubang mga sam-ang, apan dili man peligro kay gamit ra man kini sa paglimpyo sa nitso ug panghiwa sa mga sud-an.
Mipatigbabaw ang ka solemne sa kasaulogan tungod kay wala na’y nag-inom ug wala na usa’y nagdala og mga sound system sulod sa menteryo.
Usa ka negosyante nga akong naestorya didto sa menteryo sa Lapu-Lapu niingon nga naandan na niya nga mokuha og banda nga motukar sa ilang mausoleum, apan wala na niya kini himoa karon isip pagtamod sa ubang mga tawo ug labaw sa tanan sa mga espirito.
Nagbunga g’yud ang pagpahinumdom sa publiko sa mga angayan ug dili angay’ng buhaton sa adlaw sa mga espirito. Ang nakatampo tingali sa wala paghuot sa mga tawo sa menteryo mao nga ang uban miuna na sa pagbisita sa nakalabay’ng mga adlaw aron dili mahasol sa dinuotay inig-abot na sa Kalag-Kalag ug didto na lang sa simbahan o sa ilang balay mag-ampo alang sa kapahulayang dayon sa kalag sa mitaliwan nilang mahal sa kinabuhi.