Duterte makiha sa ICC

Labing uwahi nga nibuyag sa gubat nga gilusad ni Presidente Rodrigo Duterte batok sa ilegal nga drugas, nga mahimong maoy sunod niyang balikason, mao ang pangulo sa prosecutor sa International Criminal Court (ICC) nga si Fatou Bensouda.

Matud ni Bensouda nahasol siya dili lang sa gikatahong laktod nga pagpamatay sa gidudahang mga durugista ug mga criminal, kun dili, sa mga pamahayag sa presidente nga nagtugot sa mga pagpamatay.

Lahi sa ubang nanaway ni Duterte nga igo lang nipadayag sa ilang kabalaka, si Bensouda may pakapin nga pasidaan: Mahimong makiha si Duterte sa ICC nga may hurisdiksiyon sa genocide, war crimes ug crimes against humanity nga nahimo sulod sa Pilipinas o nahimo sa mga opisyal sa Pilipinas.

* * *

Isip pangulo nga prosecutor sa ICC, si Bensouda naa sa posisyon paghatag ni Duterte og mensahe nga iyang masabtan, hulga: "Let me be clear: any person in the Philippines who incites or engages in acts of mass violence including by ordering, requesting, encouraging or contributing... to the commission of crimes within the jurisdiction of the ICC is potentially liable for prosecution before the Court."

Dili makabalibad si Duterte kun kasohan sa ICC kay nagpasakop ang Pilipinas niini ug busa ubos na sa hurisdiksiyon sa ICC sukad niadtong Nobiyembre 2011. Gani, natudlo nga mahistrado sa ICC si anhing Senador Miriam Defensor Santiago. Tungod sa iyang kanser, gitahan ni Santiago ang katungdanan ug nipili pagtiwas sa iyang termino sa Senado.

* * *

Sa iyang hapit matag adlaw nga mga pakigpulong sa mga kampo sa militar ug kapolisan sa tibuok nasud, nipasalig si Duterte nga isip abogado ug prosecutor nasuhito siya nga wa sila’y balaod nga malapas kun ilang patyon ang suspetsadong mga durugista ug mga kriminal nga mangahas pagsukol nila.

Apan gikurehian siya ni kanhi Presidente Fidel Ramos nga samtang dili abogado, mas suhito kay ni Duterte, kay nahimo kini nga hepe sa kakostablehan, kapolisan ug kasundalohan sa wa pa molingkod sa Malakanyang gikan sa 1992 hangtod sa 1998. Nitataw si Ramos nga dili pagpatay ra ang mahimo sa kapolisan kun mosukol ang ilang mga dakpunon.

* * *

Maayong pahinumdoman si Duterte sa iyang pinangga nga si PNP Director General Bato dela Rosa sa PNP Manual (Operational Procedures) nga katapusang gibag-o niadtong Marso 2010:

· Gamiton ang malinawong mga paagi, apil na ang megaphone pag-awhag sa dakpunon sa pagsurender;

· Dili angay’ng gamiton ang warning shots atol sa operasyon;

·  Kun armado ug mosukol ang dakpunon, tukma ug dili subrang puwersa ang gamiton aron dili maangin ang inosenteng mga sibilyan sa palibot;

· Kun kinahanglan na gyud nga mamusil, dili diretsuhon og patay ang dakpunon, kun mahimo pang ig-on lang sa bukton, o kamot nga nagkupot sa armas, o tiil aron nga dili makadagan ug makaikyas. ([email protected])