State of denial

Bisan unsaon dunay dakong posibilidad nga ang tawo mamahimong anaa sa state of denial kun ugaling duna siyay dakong problema nga gisagubang. Mahimong diha sa iyang panglawas o dili ba kaha sa iyang panalapi.

Daghan ang mga tawo ang dili buot masayran sa kadaghanan nga nagkalisud na diay. Sama gud na kun maghisgot kita sa suliran kalabot sa coronavirus. Matud pa nga ang doktor nga unang nakamatngon niini ang nahiagom sa pagpanglutos sa gobiyerno sa China. Gani siya mismo nataptan man sa maong virus.

Ang pagtapot sa maong virus maoy pinakadakong silot nga iyang nahiagoman gawas sa tinguha sa mga politiko sa iyang dapit nga siya pahilumon na lang. Sa panahon sa mga Romanhon molanat og pila ka mga buwan ang ilang mga pasundayag ug lingaw lingaw aron sa ingon ang mga tawo dili makabantay sa kaguliyang internal nga nasinati sa ilang imperyo. Sa laktod anaa sila sa state of denial.

Kining maong kinaiya mahimong mahitabo sa kadaghanan kanato karon. Buot natong ipakita sa kadaghanan nga kita maayo ra. Buot natong ipakita nga nakalamang kita tungod kay kita lig-on. Gani ang paghilak gipaningkamotan nga atong mapugngan kay ang paghilak matud pa usa man ka pagpadayag sa atong kahuyangon.

Ug dili kita buot nga dunay mga tawong masayud sa atong tinud-anay nga kahimtang. Mao nga kun atong padayonon kining maong kinaiya, nan mamahimong mas gubot pa sa lukot ang tanan ug dulom pa sa alkitran ang tanan. Nahinumdom nuon ko nga dunay amahan nga nibahad sa iyang anak nga kun dili kini magtarong sa iyang pagtuon, ug di makapasar sa exam iya kining isipon nga laing tawo. Busa paghuman sa exam nangutana ang amahan: “Musta man ang exam nak?” ang bata mitubag: “Okay ra man friend!” Indirectly iyang giangkon ang iyang kaparotan ngadto sa iyang demanding nga amahan.

Apan nakadaut rong mga panahona kay bisan unsang seryoso ang pakagamyon lang sa kadagkuan. Tingali ba kaha aron dili mag-panic ang kadaghanan. Apan unsay mahitabo kun ugaling mosibaw ang kamatay ning atong kapupud-an?

Dili ba malisod alang nato ang pagbangon tungod kay kita mismo ang wala makapangandam? Mas maayo tingali nga ihatag ang husto ug tukmang kasayuran kalabot ning mga butanga. Sama niadtong nahitabo ni Yolanda. Daghan ang nakalas tungod kay wala nakaila kun unsa nang storm surge. Ug dunay pulis ba to nga mihatag sa iyang estimate sa gidaghanon sa nangamatay ang nahiagom man sa kasaba ug paglutos sa gobiyerno? Kay lagi usa ka dakong fake news ang maong kalkulasyon?

Apan kun buot hunahunaon baya purohan nga dunay gibug-aton ang maong panahom kay dili tanang mga patay ang na-account niadtong mga higayona. Idlas lang gyud ta sa kamatuoran kini tungod kay kita mismo sakitan man modawat niini. Dili kita at home sa gitawag natong kapakyasan.