Pagiging LGBT 'mental disorder'? Psychologists nagsagutan sa Senado

MANILA, Philippines — Sa gitna ng pagdinig ng Senado sa Sexual Orientation and Gender Identity and Expression Equality Bill Martes, nauwi sa mainit na debate ang ilang sikolohista kung normal lang ba ang pagiging lebyana, bakla, bisexual at transgender.

Sa pagdinig ng Committee on Women, Children Family Relations and Gender Equality, ikwinento ni Dr. Lou Mandalupe, isang Christian psychoanalyst, ang kanyang karanasan sa mga taong may "gender dysphoria."

"[I]t is distress that a person feels because the genitalia that he was born with, or she was born with, is not what he wants or she wants," sabi niya kanina sa pagdinig.

Aniya, dati itong tinatawag na "gender identity disorder" sa ilalim ng kanilang Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-III). 

"[I]t used to be considered a mental health problem. But because of the desire not to stigmatize the issue, it became gender dysphoria," dagdag ni Mandalupe.

"Because it's distress, a person already feels that there's lack of synchronicity with who he is or who she is. So there's an internal problem to begin with, and it could be because of nurture," dagdag niya.

May mga karanasan din daw siya kung saan nagiging LGBT ang isang tao matapos mamolestiya ng nakatatandang LGBT.

Imbis na ipatupad ang SOGIE law, na proprotekta sa kapakanan ng LGBT laban sa diskriminasyon at mga krimeng kaugnay nito, sinabi ni Manalupe na nanggagaling ang problema sa "traumatization." Pagpapalaki ng tama ng magulang at mapagmahal na komunidad lang daw ang kailangan.

"We do not need more laws for anti-discrimination because there are already laws that support human rights."

Ang mga pahayag niyang ito ay umani ng batikos mula sa kapwa mga mental health professionals.

PAP: Pagiging LGBT hindi sakit

Ayon naman kay Dr. Mira Ofreneo, associate editor ng Philippine Journal of Psychology at miyembro ng Psychological Association of the Philippines, hindi katanggap-tanggap ang mga nabanggit ng naunang sikolohista.

"Sana po huwag nating gamitin 'yung science at saka psychology to misinform people," sabi ni Ofreneo.

Lumang bersyon na raw kasi ng DSM ang DSM-III, at hindi na ginagamit sa kasalukuyan.

"Sa current DSM po, hindi po nakalagay na abnormality or disorder ang pagiging lesbian, gay, bisexual, transgender, at idineklara po ito doon sa [International Classification of Diseases] at sa [World Health Organization]," pagpapatuloy ng doktora, na associate professor din sa Ateneo De Manila University.

Matapos niya itong banggitin, maririnig ang ilang taong sumagot nang, "hindi totoo 'yan."

Tinutukoy niya ang DSM-5 na inilabas ng American Psychiatric Association, bagay na ginagamit para sa psychiatric diagnoses.

Tinatanggal din dito bilang subtype ng gender identity disorder ang mga nakabatay sa sexual orientation sa dahilang hindi ito "clinically useful."

Sinusugan din ito ni Dr. Mariflor "Yeng" Gatchalian ng PAP, na nagbasa ng opisyal na pahayag upang suportahan ang SOGIE bill.

"[B]eing lesbian, gay, bisexual and transgendered are normal variants of human sexuality and identity," ani Gatchalian.

Hindi rin daw lahat ng transgender ay nakararanas ng "clincally significant distress" sa pamamagitan ng gender dysphoria. Kadalasan ay idinudulot daw ng diskriminasyon ang pagkakaroon ng nasabing distress.

"So in order to eliminate this, we would like to stress that we support the passage of [the] legislation at the local and national levels that protect the rights and promote welfare people of all sexual orientations and gender identities."

SOGIE bill mahirap ipatupad?

Samanta, nababahala naman si Jan Louenn Lumanta, abogado't miyembro ng Filipinos For Life, na mahirap ipatupad ang batas dahil sa pagiging "subjective" ng sexual orientation at gender identity.

Para raw kasi epektibong maipatupad ang mga penal law, kinakailangan na madaling matukoy kung sino ang prino-protektahan ng batas.

"There is no way for one to determine definitively and objectively the gender identity or sexual orientation of a person before him," ani Lumanta.

Bagama't maaaring pagmultahin at makulong ng hanggang 12 taon ang mga inirereklamo, pinagbabawalan ng Section 4(h) ng Senate Bill 412 na isailalim sa medical o psychological examination ang isang tao upang malaman ang sexual orientation o gender identity or expression ng tao.

"So what evidence will we present before the court to prevent, to determine the sexual identity, your honor?" pagtatanong ni Lumanta.