Mangtas gilutos ni Andoy libat

Dinhi sa balangay sa Tubod-Tin-aw usa ra gyud ka tawo ang giilang dunay abilidad sa pagpakig-away labi nag arnis ang hisgotan. Kini mao si Fernando o Andoy nga anak sa magtiayong Conrada-Basti. Kini si Andoy may hitsura man unta pero may depekto sa iyang duha ka mata, dili tarong ang porma sa iyang duha ka mga mata. Ang iyang mga silingan naanad na lang pagtawag niya’g Andoy libat.

Bisan gani ang iyang mga higala dinhi sa balangay motawag kaniya og Andoy libat. Pero luyo ning tanan wala gyud siya masuko kay alang kaniya tinuod man usab nga libat siya nga alang kaniya daan na kini sa iyang pagkatawo. Apan bisa’g ingon siya niini dunay usa ka dalaga nga sa hilom dunay pagbati kaniya ug kini mao si Ditas.

Tindera og bingka si Ditas kay mao kini ang iyang panginabuhi kay nakat-onan niya kining maong pagluto og bingka sa namatay niyang inahan. Ang iya na lang amahan nga si Poldo maoy kauban kaniya sa balay.

Pero sab lagi, kay si Poldo inutil man kay nabakol ang duha niini ka mga tiil ug naa lang kini sa balay ug alimahan na lang siya ni Ditas kay maglisod man intawon kini bisan sa pag-inom na lang og tubig kay dili man makalakaw paingon sa nahimutangan sa ilang banga.

Pero, pinangga ni Ditas ang iyang amahan kay sa wala pa kini mabakol buotan kini sa iyang inahan ug ingon man kaniya ni Ditas. Unya, usa ka hapon nakighinabi kaniya ni Ditas ang iyang tatay Poldo.

“Ditas, anak, hingkod ka nang dalaga ug gusto nako nga duna na untay usa ka buotang lalaki nga modala kanimo sa altar sa kaminyoon,” ni Poldo pa.

“Tatay baya, bisa’g way nanguyab nako, imo gyud kong pugson nga makigrelasyon og lalaki,” medyo nangatarongan si Ditas.

“Dili man sa ingon ana, anak. Gusto nako nga kun wala na ko ning kalibotan, duna ka nay kaugalingong pamilya. Mao na,” miigham si Poldo. Ug nakasabot si Ditas sa buot ipasabot ni Poldo. Hinuon, duna nay lalaki nga hilom niyang gihigugma ug kini mao si Andoy, apan wala kini mangulitawo kaniya. Babaye siya ug ang pagpaabot nga ulitawhan og usa ka lalaki maoy usa ka sulondon nga hiyas ug dili maoy manguna sa usa ka lalaki.

Nakapahiyom si Ditas sa hilom. Unya, may tiguwang nga gustong mopalit sa iyang baligyang bingka. Unya, gipikpik ang iyang tangkugo. Paglakaw sa tiguwang, kalit lang nga nalipong si Ditas ug nalup-og.

Taudtaod naulian siya. Didto sa ilang balay kalit lang siyang milukso paingon sa ilang bentana ug unya miambak sa sanga sa kahoy ug mibatog sama sa langgam. Paglabay sa duha ka semana may nadungog na nga mangtas nga wakwak nga mamugno ug mamalbal ug duna nay nabiktima.

Tungod niini, nangandam ang mga lumolupyo nga kun pananglit mosaka sa ilang tagsatagsa ka balay ang mangtas ila gyud kining tigbason o di ba pusilon. Si Andoy matag gabii nang maglibodlibod sa balangay aron dakpon ang ungo.

Tuod, usa ka halawom gabii, may hisigpatan si Andoy libat nga usa ka babaye nga kalkag kaayo’g buhok nga nagbarog sa may pangpang duol sa punoan sa duldol. Ug nasabtan dayon ni Andoy libat nga kini usa ka mangtas nga ungo, iya dayong giduol aron gaposon, apan milighot ang babaye. Midagan.

Gilutos ni Andoy ang babayeng mangtas hangtod nga mihunong kini ug miatubang kang Andoy ug nagtakus ang duroha. Kay maayong laki sa ulisi si Andoy way bawot ang mangtas ug luya na kining midagan, gilutos gihapon kini ni Andoy ug hangtod nga naapsan  niya. Ug sa pagtan-aw niya sa nawong, iyang nailhan nga si Ditas ang mangtas.

“Ditas, ikaw ang mangtas?” ni Andoy libat pa nga nagkupot sa bahi nga ulisi. “Nganong naingon ka man ini. Ditas, mahal ko ikaw, bisan og wala ko kapadayag sa akong gugma, hilom ko ikaw’ng gimahal.”

Igo lang mitutok si Ditas kang Andoy ug mipahiyom kansang nawong ug mga bukton nalukop sa mga bun-og. (Kataposan)