Siya g’yud diay ang tinuod nga hawod

Dihang gisabonan niya ang mga senador nga nihulagway nga pangilkil ang iyang pagpaningil og bayad gikan sa Estados Unidos sa pagpadayon sa Visiting Forces Agreement (VFA), si Presidente Rodrigo Duterte niinsistir nga siya ang “chief architect” sa foreign policy sa nasud.

Bisan gipahinumdoman siya nga ubos sa 1987 Constitution (Article VII Section 21) di mapatuman ang bisan unsang kauyonan nga iyang sudlan uban sa langyawng mga nasud kon di dasonan sa ? nga mayoriya sa Senado, way makalalis sa kahawod sa presidente sa pagtakda sa direksiyon sa foreign policy sa Pilipinas.

***

Maong makapahugno ang makabungog niya nga pagpakahilom sa pag-angkon sa China sa Julian Felipe Reef sa West Philippine Sea (WPS) bisan klaro nga nahimutang sud sa Exclusive Economic Zone sa Pilipinas.

Duha ra ka sulti sa isyu ang giluwatan sa iyang tigpamaba --nga kadaghan na nagpataka maong way seguro kon gikan ba g’yud niya: Una, ang pagpadayag og “concern” sa pagtapok sa 220 ka Chinese militia boats; ug ikaduha, ang pagpanghinaot nga mahusay sa malinawong paagi ang lalis nilang Defense Secretary Delfin Lorenzana ug sa embahador sa China.

***

Samtang nahinayak na og pangisog ang iyang mga tinudlo, si Foreign Affairs Secretary Teodoro Locsin Jr. nipasidaan na gani og ikatulong gubat sa kalibotan, ang “chief architect” nagpabilin nga missing (sama sa kahaw-ang sa liderato sa kampanya batok sa COVID-19).

Bisan nagpatrolya na sa WPS ang lima ka barko sa gubat sa Estados Unidos nga gipangulohan sa USS Theodore Roosevelt, ang presidente, sama sa nangagi nga mga atraso sa China, labihan katak-om.

***

Ambot naglibog tingali unsaon pagpasabot nganong bisan sa iyang pakigsuod sa China, gamay na lang og kuwang nga motila sa lapalapa ni Presidente Xi Jinping, nagpaugat man gihapon ang China. Gawas sa pagpakatap sa militia boats nagtukod og dugang mga baseng militar sud sa WPS.

Maayo na lang nga bisan wa gihapon pakita sa publiko sa dul-an na sa semana gibuak sa presidente ang iyang pagpakahilom sa foreign policy. Ug gipamatud-an sa makausa pa nga siya tinuod nga “chief architect.” Wa na siya paiwit, siya ang usa sa labing unang head of state nga nipahasubo sa kamatayon ni Prince Philip sa Britanya.