Mga kabos gihapon ang mangiwit

Ang kabalaka nga maabtan og upat ka tuig una mabakunahan batok sa COVID-19 ang kinabag-an sa kalibotanong populasyon gipasikad sa kasaysayan sa pagpangiwit sa kabos nga mga nasud:

-Human nakamugna og mga tambal batok sa HIV ang Estados Unidos ug Uropa niadtong 1997, naabtan og pito ka tuig ug minilyon ka kamatayon una niabot ang mga tambal sa Africa; ug

-Sa pandemya sa H1N1 niadtong 2009, ang adunahang mga nasud nisipong sa tanang bakuna ug nanghatag na lang sa 10% ngadto sa ubang kanasuran human nabantang nga di bangis ang kagaw.

***

Bisan sa daghan uyamot nga mga paningkamot alang sa kalibotanon nga pagtinabangay batok sa pagtapos sa pandemya, gipasundayag sa adunahang mga nasud ang determinado nga mga maniobra sa pagpaneguro alang lang sa ilang kaugalinong mga interes.

Nitumaw dayon ni sa pag-ulbo pa lang sa pandemya sayo karong tuiga dihang kapin sa 70 ka nasud nideklarar nga tanggungon ang tanan nilang medical supplies ug di pakisaw-an sa ubang kanasuran. Nadasonan sa pagsipong sa Estados Unidos sa 90% sa kalibotanong suplay sa Remdesivir human giaprobahan nga epektibo batok sa COVID-19.

***

Nagpadayon ang way ikogay nga pagpadaylang sa kahakog sa nagpadayong lumba sa pagmugna og mga bakuna. Segun sa kalibotanong kahugpongan nga Oxfam, ang kinadatoan nga mga nasud nga naglakip lang sa 13% sa kalibotanong populasyon nangompra nang daan sa kapin sa 50% sa nag-unang mga kandidatong bakuna.

May sukaranan ang kabalaka nga mumho ra ang makuha sa kinabag-an sa kanasuran, gawas nga siyam-siyaman og huwat ang ilang mga molupyo una mapiski ang mga nataran.

***

May pasiuna na hinuong mga timaan nga ang pagpamintaha di sa tanang higayon mopabor sa mga mapahimuslanon:

-Ang Remdisivir gideklarar karong bag-o sa kinadak-an nga “Solidarity Trial” sa World Health Organization nga way natabang sa pag-iban sa gidaghanon sa nagrabehan ug nangamatay nga mga pasyente; ug

-Si US President Donald Trump nga labihang pangugat nga makasugod na ang pamakuna sa mga Amerikanhon batok sa COVID-19 sa di pa ang piniliayng presidensiyal karong Nobyembre 3 dako ang kahigayonan nga mapilde ni Joe Biden ug sa mga Democrats nga gitakdang mokontrolar sa White House ug sa duha ka bay balaoranan.